Một ngày nọ, vừa mới bãi triều, Ngô Khởi bèn đến cầu kiến Ngụy Vũ Hầu, ông hỏi: “Đại vương, đã có ai nói với ngài về chuyện của Sở Trang Vương chưa?”. Ngụy Vũ Hầu nói: “Chưa có, chuyện gì của Sở Trang Vương vậy?”

Ngô Khởi trả lời:

“Sở Trang Vương đặc biệt giỏi về mưu sự, quần thần đều không bằng ông ấy, mỗi lần bãi triều, Sở Trang vương vẻ mặt ông đều lo lắng, rầu rĩ không vui. Đại thần Thân Công Vu thấy vậy liền hỏi Sở Trang Vương: ‘Đại Vương thường buồn bực không vui, rốt cuộc là vì có chuyện gì vậy?’.

Sở Trang Vương trả lời: ‘Mưu đồ chính sự, quần thần đều không bằng ta, cho nên ta mới lo lắng! Người ta nói, chư hầu có thể tự mình lựa chọn lão sư mới có thể xưng vương, tự mình lựa chọn bằng hữu mới có thể xưng bá, tự mình mưu đồ chính sự mà không có quân thần giỏi tất nhiên sẽ bị diệt vong. Giống như ta hiện giờ vậy, trong quần thần không ai có tài năng lớn, có thể thấy nhân tài của quốc gia thật sự quá ít. Như vậy thì cái ngày cách ngày quốc vong không còn xa! Cho nên ta thường thường ăn không ngon, ngủ không yên, rầu rĩ không vui!'”

Nói đến chỗ này, Ngô Khởi nhìn sang Ngụy Vũ Hầu, thấy ông có một chút ngượng ngùng xấu hổ. Ngô Khởi nói tiếp: “Cùng một hoàn cảnh, Sở Vương lo lắng, mà ngài lại cao hứng. Thần hy vọng Đại Vương hãy nghĩ lại!”

Ngụy Vũ Hầu nghe Ngô Khởi nói xong, kéo lấy tay của ông nói: “Ta hiểu rồi, là Thiên Thượng cho ngươi đến cứu vãn sai lầm của ta! Ta biết rõ nên làm như thế nào rồi!”

Một hôm, Ngụy Vũ Hầu đi thuyền xuôi theo dòng sông Tây Hà, nói với Ngô Khởi rằng: “Núi sông hiểm trở quả là của quý của nước Ngụy”.

Ngô Khởi thưa: “Giữ nước cốt ở đức chứ không ở chỗ đất đai hiểm yếu. Ngày xưa, Tam Miêu bên trái là hồ Động Đình, bên phải là hồ Bành Lãi, nhưng vì không trau giồi đức nghĩa, nên bị vua Vũ diệt. Đô thành vua Kiệt nhà Hạ, bên trái là Hoàng Hà, bên phải là Thái Sơn, Hoa Sơn, núi Y Khuyết ở phía nam, núi Dương Trường ở phía Bắc nhưng vì chính sự bất nhân, nên bị vua Thang diệt. Nước của vua Trụ nhà Ân, bên trái là núi Mạnh Môn, bên phải là Thái Hành Sơn, Trường Sơn ở phía bắc, sông Đại Hà chạy dọc phía nam, nhưng vì chính sự không có đức cho nên bị Vũ Vương diệt.

Do đó mà xem, thì giữ nước ở đức chứ không ở chỗ hiểm. Nếu mà vua không lo tu đức, thì người trong thuyền đều là nước địch vậy”.

Ngụy Vũ Hầu nghe xong tán đồng, bèn phong Ngô Khởi làm Tây Hà thái thú.

Ngô Khởi trong câu chuyện trên khi thấy chuyện không đúng đạo lý mà cảm thấy lo lắng cho sự an nguy của xã tắc. Ông đã can đảm dám khuyên ngăn nhà vua. Bởi vậy đã cứu vãn được những sai lầm của quân chủ, khiến cho nhà vua phải bội phục mà sửa chữa. Ngô Khởi chính là tấm gương của bậc một trung thần đáng trân trọng.

Lê Hiếu, theo xinsheng.net