Tương truyền Chử Đồng Tử sống cùng cha là Chử Cù Vân tại Chử Xá huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên(xã Văn Đức, huyện Gia Lâm ngày nay) (có bản viết là Chử Vi Vân. Theo "Việt sử Giai Thọai" của Nguyễn Khắc Thuần - Nhà xuất bản Giáo dục).

Cha chàng là Chử Cù Vân, mẹ tên Bùi Thị Gia. Tuy còn nhỏ, Đồng Tử đã biết theo cha đánh bắt cá. Một này kia, trong lúc ông bà Chử đi vắng, đột nhiên ngọn lửa bốc lên thiêu trụi căn nhà nhỏ, không để lại chút gì dù chỉ là cái bát mẻ để ăn cơm. Rồi sau đó bà Gia ốm nặng, và mất. Từ đấy cha con Chử Đồng Tử lủi thủi bên nhau, cuộc sống vô cùng nghèo khổ. Có lẽ trên thế gian này chưa có ai nghèo như bố con họ Chử, nghèo đến mức cả nhà chỉ có một chiếc khố dùng chung. Suốt ngày, hai người ngâm mình dưới nước đánh bắt cá, mỗi lần có việc phải tiếp xúc với người ngoài hoặc đi chợ bán cá, mua gạo thì cha nhường con, con nhường cha mặc khố lên bờ.

Ngày tháng trôi qua. Đồng Tử khỏe mạnh lớn nhanh nhờ rau bờ, cá nước. Nhưng cái nghèo thì vẫn bám riết hai cha con. Cho đến một ngày Chử ông kiệt lực ngã xuống. Biết mình khó lòng qua khỏi, người cha ứa nước mắt nhìn đứa con côi cút. Từ nay nó biết nương tựa vào ai mà chống chọi với cuộc sống đầy gian lao vất vả? Nỗi đau xé lòng của người cha là suốt một đời vật lộn kiếm ăn chịu thương chịu khó mà ông trời bất công hết cho ngọn lửa thiêu lại dâng lũ cuốn, không giúp ông để lại cho con một chút gì, dù là mảnh vải che thân.

Trước khi trút hơi thở tàn, ông Chử Cù Vân phều phào dặn con: Bố chết đã có đất cát vùi kín. Con ở trần gian không thể ở trần đi ra ngoài, nên giữ khố này để mà dùng. Người cha hai tay run run như cố sức cởi chiếc khố đang mang trên mình trao lại cho con. Nhưng Đồng Tử đã ngăn lại và nói: Bố cứ yên lòng. Con sống ở đời chịu khó làm ăn sẽ mua được nhiều quần áo.

Không thể để cha chết trần. Chử Đồng Tử quỳ lạy cha xin tha tội bất hiếu, đóng khố cho cha cẩn thận rồi mới đem chôn.

Cũng từ đấy Chử Đồng Tử thường suốt ngày lặn ngụp đánh cá ở những quãng sông vắng. Mỗi lần gặp thuyền buôn đi qua chàng cứ phải đứng ngâm nửa mình dưới nước.

ST