Hạnh phúc là một thói quen. Khi tôi nói thế mọi người thường không đồng tình bởi họ cho rằng hạnh phúc phải được trao tặng như một món quà - từ cha mẹ, bạn bè, hoặc thậm chí từ bậc thánh thần ban phúc, giáng họa nào đó. Nhưng điều này không đúng. Hạnh phúc vốn là tự tính sẵn có của bạn. Chính sự phức tạp của bản ngã đã che mờ tự tính sẵn có ấy và tạo nên vô số xúc tình phiền não, gây rối loạn và trở thành chướng ngại khiến bạn không nhận ra chân hạnh phúc nơi mình.

Cuộc sống vốn đầy rẫy thăng trầm và cảm xúc giống như biển báo trên con đường gập ghềnh đó. Chính vì vậy, chúng ta không nên cố che giấu cảm xúc, nhất là khi bạn muốn hiểu tường tận những phiền não như sân giận, ghen tị, để có thể trải nghiệm và kiểm soát, khiến chúng bớt hoành hành.

Bạn cần biết cách sống chung với mọi cảm xúc, cả tích cực và tiêu cực, chỉ như vậy chúng ta mới có thể thấy rõ nguồn gốc và những diễn biến của chúng.

Khi có thể chung sống hòa bình với cả những xúc tình đau khổ nhất, bạn sẽ dễ dàng buông xả chúng. Càng thực hành những phẩm hạnh như nhẫn nại, trân trọng tri ân, thấu hiểu bản chất vô thường và chấp nhận đổi thay, dần dần bạn sẽ nhận thấy mọi xúc tình trở nên nhẹ nhàng, bớt não loạn hơn. Cùng với sự tinh tấn trong thực hành thiền định, quán chiếu tâm và chính niệm mỗi ngày, chúng ta sẽ thấy ngọn lửa sân giận sẽ dần tàn lụi, thậm chí không còn cháy nữa.

Chúng ta đang sống trong kỷ nguyên của sự ganh đua, cạnh tranh, so bì. Mặc dù cạnh tranh có thể là động lực thúc đẩy con người vươn tới những đỉnh cao, song đó cũng là động cơ khiến tâm ta bị kích động bởi nỗi ám ảnh kẻ thắng người thua, từ đó hình thành sự lo lắng không biết mình đang đứng ở nấc thang nào trên cuộc tranh đua để chiến thắng, thành công và thậm chí là hạnh phúc so với những người xung quanh. Và rồi thay vì biết hoan hỷ trước thành công hay hạnh phúc của người khác, chúng ta lại ngưỡng vọng họ với cảm giác ghen tỵ, thèm muốn; hoặc khi bản thân chúng ta gặt hái thành công, tâm chúng ta ngập tràn sự tự mãn, tự cho rằng mình ở trên cao và nhìn xuống coi thường tất cả mọi người. Thay vì vậy, chúng ta cần gạt bỏ tất cả so sánh, bàn tán phù phiếm và đánh giá về người khác. Hãy tập trung vào việc thành thực với bản thân mà không cần được khen ngợi hay sợ hãi khi bị chê trách.
 
Tự quán sát không buộc chúng ta phải hoàn toàn hướng nội. Chỉ khi tương tác với thế giới xung quanh và kết nối với mọi người, chúng ta mới có thể mở ra những cơ hội sẻ chia và đón nhận hạnh phúc cùng những điều tốt lành như cảm hứng, giáo pháp, niềm cảm thông và tình yêu thương. Càng mở rộng kết nối với thế giới, chúng ta càng nhận ra vẻ đẹp của cuộc sống. Các mối quan hệ này sẽ nuôi dưỡng và nâng đỡ chúng ta khi cần, đồng thời cũng đem lại biết bao ý tưởng, khoảnh khắc tuyệt vời cùng vô vàn trải nghiệm cho chúng ta. Chúng ta cần học cách lắng nghe, trau dồi nhẫn nại, sẵn sàng đón nhận những bài học từ cuộc sống và không ngại vươn lên. Chúng ta cũng không nên né tránh cảm xúc của mình. Hãy trải nghiệm trọn vẹn mọi cung bậc cảm xúc, cho dù là trái tim tan vỡ và cần biết tự khiêm cung thấp mình xuống, như vậy mới thực sự là nếm trải cuộc sống. Chỉ khi thấu hiểu khổ đau, chúng ta mới có thể thực sự hiểu về hạnh phúc.

Cuộc sống là bậc thầy vĩ đại nhất. Vì thế, càng để tâm tỉnh thức và sẵn sàng trải nghiệm, chúng ta càng có cơ hội được học hỏi và trưởng dưỡng bản thân.

Để có thêm niềm vui trong cuộc sống, bạn chỉ cần chú tâm hơn. Và nếu muốn tìm thấy ý nghĩa của cuộc sống, bạn chỉ cần để mình sống đúng nghĩa, dũng cảm đối diện trước những lo âu sợ hãi và sẵn sàng dấn thân. Một số người lầm tưởng rằng nếu quá lo lắng tiểu tiết, chúng ta sẽ không thể nhìn được bức tranh tổng thể và bỏ lỡ những vận hội lớn để có được hạnh phúc.

Nhưng theo tôi, nếu đủ tinh tế để thưởng thức một tách trà, thì chúng ta sẽ mở ra vô số lựa chọn trong cuộc sống. Chúng ta sẽ tận hưởng toàn bộ cuộc hành trình, chứ không phải chỉ một thoáng hạnh phúc khi chạm chân tới đích. Chúng ta sẽ biết tự quán chiếu con người và tâm tính mình, để từ đó hiểu được khổ đau và hạnh phúc đến từ đâu, căn nguyên nào khiến chúng ta trăn trở, ghen tức hay sân giận.

Cách tốt nhất để được hạnh phúc là tiến về phía trước và nhận ra hạnh phúc ngay hôm nay. Đừng trì hoãn hạnh phúc. Đừng chờ đến khi hội tụ đủ mọi điều kiện hoàn hảo. Đừng nhìn mưa mà ngại ướt. Hãy để toàn bộ tinh thần và thể chất của bạn được sống trong hiện tại và tận hưởng trọn vẹn trải nghiệm tích cực của ngày hôm nay.

Hãy tắt ‘chế độ lái tự động’ và để tâm tới mọi tình tiết. Hãy tích lũy những điều tốt đẹp, và nếu bạn muốn cuộc sống thay đổi, hãy bắt đầu thực hiện ngay từ những việc nhỏ bé. Không khi nào tốt hơn hôm nay để trải nghiệm hạnh phúc.

(Gyalwang Drukpa)