Hãy nghĩ đến sự vận hành của nghiệp cũng giống như một xâu chìa khoá. Nó dường như rắn chắc và đóng kín. Bạn có thể di chuyển những chiếc chìa khoá liền mạch với nhau, xung quanh vòng tròn xâu chìa khoá. Nưng sự thật thì vòng tròn rắn chắc ấy, nó có một chỗ khởi đầu và chấm dứt — và một khoảng trống. Nếu bạn nhận ra nơi khoảng trống đó, với chút kỹ năng, bạn có thể lấy được chiếc chìa khoá ra khỏi xâu.

Cũng tương tự như vậy, nghiệp quả trong quá khứ tạo nên những kinh nghiệm của bạn bây giờ. Phản ứng của bạn, dựa trên những kinh nghiệm ấy, tạo ra nghiệp mới, và gây nên một chu kỳ tạo tác và trải nghiệm mới. Và bạn có thể để cho tiến trình ấy cứ tiếp tục mãi, theo một chuỗi dài bất tận. Hay là bạn có thể nhận ra khoảng trống, học phương cách, và tự tháo gỡ mình ra khỏi vòng lẩn quẩn đó. Và cùng một lúc, bạn phát huy được tình thương và một sự an ổn trong tâm.

Giáo lý của Phật dạy ta về: lòng từ bi, tránh sự hận thù, ganh tỵ, và có một thái độ thiện lành. Nhưng chúng cũng đòi hỏi sự lãnh hội của ta, và đôi khi là phải biết ứng dụng một lý trí sáng suốt.

Nhưng trong lúc một cảm xúc mạnh đang nổi lên, thì nhiều khi ta không có cơ hội để sử dụng lý trí của mình nữa. Vì một lý trí trong sáng cần thời gian và một nội tâm tĩnh lặng. Nhưng lúc ấy thì ta không có thời gian để suy luận đúng sai, mà chỉ là để phản ứng. Vì vậy mà bạn cần một phương cách nào ngắn gọn, đơn giản, và có hiệu quả.

Trungram Gyalwa Rinpoche