Giàu có là niềm mong muốn của hầu hết mọi người. Tuy nhiên, nếu khi bạn giàu có mà không biết làm chủ tiền bạc của mình, nó có thể trở thành mối họa rất lớn, đe dọa đến công danh sự nghiệp và cả sinh mạng của bạn nữa.

Một hôm, vua Pasenadi cai trị vương quốc Kosola, gặp đức Phật trình bày quan điểm của mình rằng:

“Ít thay là những người trong đời này, sau khi được tài sản phong phú, dồi dào lại có thể không bị lôi cuốn, không bị chìm đắm, không bị say mê trong các dục và không có những hành vi không tốt đẹp đối với các người khác. Trái lại, thật là nhiều thay, những người trong đời này, sau khi được tài sản phong phú, dồi dào, có thể bị lôi cuốn, bị chìm đắm, bị say mê trong các dục và có những hành vi không tốt đẹp đối với các người khác”.

Sau khi trình bày quan điểm nêu trên, vua đã được đức Phật xác quyết rằng đó là sự thật.

Quả thật, giàu là niềm mong đợi của hầu hết mọi người bởi giàu sẽ trở nên sang trọng và kẻ giàu sang thì miệng của họ bao giờ cũng đầy gang và thép. Người giàu thì được người ta tôn kính dù ở chốn thâm sơn cùng cốc, còn nghèo thì không ai tìm. Cho nên, cổ nhân nhận định rất ý nghĩa: nghèo ra giữa chợ đứng không ai thèm để ý, giàu ở nơi thâm sơn cùng cốc vẫn có người quen.

Song, nếu sự giàu có của chúng ta dựa sức lao động chăm chỉ của bản thân và công việc làm ăn chánh đáng thì tiền bạc này sẽ tồn tại lâu dài. Ngược lại, sự giàu có dựa trên những việc làm bất chánh như tham ô, hối lộ, mua bán ma túy, buôn lậu trốn thuế, cá cược… những kẻ giàu phất lên như diều gặp gió đó theo lời Phật dạy thì những của cải ấy nhất định sẽ bị thiên tai lũ lụt, cháy nhà hay con hư phá tán. Hơn nữa, sớm muộn gì những của cải bất chánh ấy cũng bị nhà nước tịch thu, phải vào nhà khám, thân tàn danh bại. Vì thế, có người cho rằng: “Tiền bạc là phương tiện của người thông minh và là mục đích của kẻ ngu dốt”.

Song, giàu có đâu phải khổ. Có nhiều người giàu rất hạnh phúc, chẳng hạn như Bill Gates đã sẵn sàng dành một nửa tài sản của mình cho việc làm từ thiện. Hơn 29 tỷ USD của ông đã cứu giúp biết bao trẻ em và nuôi lớn mầm ước mơ cho bao thế hệ trẻ.

Do đó, có thể nói rằng, tiền bạc là chất bôi trơn cho công việc, là phương tiện. Nếu chúng ta giàu có mà biết sử dụng tiền đó vào những việc làm chánh đáng thì nó còn mãi, song nếu chúng ta tiêu pha một cách vô độ thì hiện tại thân tàn danh bại, tương lai trở nên nghèo khổ.

ST