Nếu bạn không biết cách tưới nước, chọn lọc trong vườn riêng của mình thì bạn cũng sẽ không thể tưới nước giúp cho hoa trong vườn của người mà bạn yêu quý. Nếu bạn chăm sóc khu vườn riêng của bạn tốt, bạn sẽ có thể chăm sóc cho khu vườn của người khác. Chỉ một tuần thực hành có thể cho bạn một sự khác biệt lớn. Bạn sẽ có nhiều thứ hơn và đủ thông minh hơn để làm việc. Bạn phải chú ý hành động và suy nghĩ của mình liên tục, không cho phép nó có thể vượt ra khỏi tầm kiểm soát. Bạn có thể làm được. Mỗi lần bạn thực hành đi bộ chánh niệm, đầu tư tâm trí và cơ thể của bạn trong mỗi bước đi là bạn đang nắm tình hình của bạn trong tay. Mỗi khi bạn hít vào và biết bạn đang thở vào, mỗi khi bạn thở ra và mỉm cười với hơi thở ra của bạn, bạn là chính mình, bạn là chủ nhân của riêng bạn, và bạn là người làm vườn trong khu vườn của riêng bạn.

Khi bạn đã thành công với chính mình và với người mà bạn yêu thương, các bạn sẽ  trở thành một Tăng đoàn, một cộng đồng của hai người, và bây giờ bạn có thể là một nơi trú ẩn cho một người thứ ba, sau đó cho một thứ tư, và nhiều hơn nữa. Bằng cách này, Tăng đoàn sẽ phát triển. Có hiểu biết lẫn nhau giữa bạn và người mà bạn yêu quý. Khi có sự hiểu biết lẫn nhau thì mối quan hệ sẽ tốt, sau đó hạnh phúc sẽ xuất hiện và hai bạn có thể trở thành một nơi trú ẩn cho những người khác.

Nếu bạn có một mối hiềm khích và  muốn làm hòa với người khác thì trước tiên bạn phải về nhà cho chính mình. Bạn phải về nhà của bạn để trồng hoa của hòa bình, từ bi, sự hiểu biết và niềm vui trong vườn của bạn. Sau đó, bạn có thể tìm đến đối tác và hãy kiên nhẫn, từ bi.

Khi chúng ta kết hôn hoặc cam kết với người khác là chúng ta đang thực hiện một lời hứa để cùng nhau phát triển, chia sẻ thành quả và tiến độ thực hành. Đó là trách nhiệm của chúng ta để chăm sóc lẫn nhau.

Nếu bạn đã làm việc với đối tác của bạn trong một vài năm, có thể bạn cho rằng bạn biết tất cả mọi thứ về người này, nhưng nó không phải như vậy. Các nhà khoa học có thể nghiên cứu một hạt bụi trong nhiều năm nhưng họ vẫn không dám cho rằng họ đã hiểu tất cả mọi thứ về nó. Nếu một hạt bụi là phức tạp thì làm thế nào bạn có thể biết tất cả mọi thứ về người khác? Đối tác của bạn cần sự quan tâm và nước tưới của bạn cho các hạt giống tích cực. Nếu không chú ý thì mối quan hệ của bạn sẽ bị khô héo.

Chúng ta phải học nghệ thuật của việc tạo ra hạnh phúc. Nếu trong thời thơ ấu, bạn đã thấy cha mẹ làm những gì để tạo ra hạnh phúc trong gia đình, thì bây giờ bạn đã biết phải làm gì. Nhưng nhiều người trong chúng ta vẫn chưa biết phải làm gì. Vấn đề không phải là đúng hay sai, mà là cái nào được nhiều hơn, cái nào khéo léo hơn. Sống với nhau là một nghệ thuật. Ngay cả khi với rất nhiều thiện chí bạn vẫn có thể làm cho người khác không hài lòng. Thực chất của nghệ thuật làm người khác hạnh phúc là chánh niệm. Khi có chánh niệm, bạn khéo léo hơn.

Bạn và đối tác sẽ có một khu vườn chung để chăm sóc. Chúng ta có hai bàn tay và chúng ta đặt tên cho chúng: tay phải và tay trái. Bạn đã bao giờ nhìn thấy hai tay đánh nhau chưa? Tôi chưa bao giờ nhìn thấy điều này. Mỗi khi ngón tay của tôi bị tổn thương, tôi nhận thấy rằng tay phải của tôi đến một cách tự nhiên để giúp bàn tay trái của tôi. Vì vậy, phải có một cái gì đó giống như tình yêu cơ thể. Đôi khi chúng giúp đỡ lẫn nhau, đôi khi chúng hành động riêng rẽ, nhưng chúng chưa bao giờ chống phá lẫn nhau.

Bàn tay phải của tôi dùng để gõ chuông, viết sách, làm thư pháp, và đổ trà... Nhưng bàn tay phải của tôi dường như không thể tự hào về nó. Nó không nhìn xuống bàn tay trái để nói, “Ồ tay trái không làm được gì tốt. Tất cả những bài thơ, tôi đã viết. Tất cả các thư pháp tôi đã làm. Bạn là vô ích. Bạn không có làm gì”. Bàn tay phải chưa bao giờ phải chịu đựng sự phức tạp của niềm tự hào. Bàn tay trái đã không bao giờ phải chịu đựng sự phức tạp của sự không xứng đáng. Rất tuyệt vời.

Khi bạn có thể thấy đối tác của bạn như không tách rời khỏi bạn, không thấy ai tốt hơn hoặc tồi tệ hơn hoặc thậm chí bằng nhau, khi đó bạn sẽ cảm thấy hạnh phúc.

Nhìn vào bàn tay của bạn. Các ngón tay giống như năm anh em cùng một gia đình. Giả sử chúng là một gia đình có năm thành viên. Bạn nhớ rằng nếu một người bị đau thì tất cả đều đau, khi đó bạn có sự khéo léo trong ứng xử. Nếu người khác là hạnh phúc thì bạn cũng đang được hạnh phúc. Hạnh phúc không phải là một vấn đề cá nhân.

Mục tiêu của thực hành chánh niệm là sự khôn ngoan trong ứng xử. Chúng ta không cao quý bằng những gì lớn lao, chúng ta cao quý nhờ đức hạnh qua suy nghĩ, lời nói và hành động. Những người thực hành chăm chỉ sẽ có được sự khéo léo trong ứng xử. Một người không phân biệt giữa mình với đối tác và tất cả mọi người, khi đó tình yêu của người này đã phát triển lớn và không còn điều gì có thể làm trở ngại…”.

Trích sách Gieo trồng hạnh phúc của Thiền sư Thích Nhất Hạnh