Sự ngu dốt của con người làm khổ đau cho nhau

30/08/2017 12:59
Ngu dốt là sự không hiểu biết của con người, cho nên ngu dốt cũng đem tới nhiều tai hại cho bản thân, gia đình và xã hội, nghĩa là ta sống chung với nhiều người ngu dốt thì phải gánh lấy mọi hậu quả không thể lường trước được. Có thể nói ngu dốt đồng nghĩa với si mê không có kiến thức, không hiểu biết chân chính, không tin sâu nhân quả về mối quan hệ trong thế giới mà mình đang sống, ngu dốt cũng có thể là cố chấp không chịu học hỏi hay lắng nghe.
Chính vì lẽ đó, con người ngu dốt vì thấy biết sai lầm mà đưa tới hành động tội lỗi làm tổn thương người và vật. Ngu dốt sẽ dẫn dắt chúng ta vào con đường tối tăm, khi ta sống trong sự vô minh che lấp thì suốt cuộc đời chịu đau khổ lầm mê mà không biết chừng nào mới thoát ra được. Người không học thức đương nhiên là ngu dốt, nhưng người thiếu học hỏi, không chịu lắng nghe, không chịu bàn bạc tham khảo, cố chấp, độc đoán cũng là thuộc hạng siêu ngu dốt, vì ta là kẻ đang nắm quyền hành trong tay.
 
Cho nên chúng ta không biết phát huy con người tâm linh, không có ý chí mạnh mẽ thì không thể nào vượt qua cạm bẫy cuộc đời mà vươn lên làm mới lại chính mình. Một người không có trí tuệ thì không sao có nhận thức đúng đắn. Nhưng có trí tuệ mà cố chấp không chịu buông xả thì ta sẽ bị vấp ngã trở lại. Khi chúng ta đã đánh mất con người tâm linh của chính mình thì ta sẽ bị sa đoạ khổ đau bởi si mê nghiện ngập đủ thứ.
 
Không có gì giá trị và đẹp bằng sự thật. Trong thực tế của cuộc sống ít ai dám nói sự thật, phô bày sự thật, cho nên sự thật dù có xấu đến mấy nhưng nó vẫn đẹp hơn sự dối trá. Không có gì đẹp và cao thượng bằng sự thật. Sự thật thì không thể nào né tránh được, nhưng người ta vẫn cố tình che giấu vì sợ bị mọi người biết.
 
Có những sự thật mà chỉ khi nào con người ta đủ lớn khôn và có sự hiểu biết chân chính nhờ biết nghiệm xét và tư duy thì mới hiểu hết được giá trị thật của nó. Vì cuộc đời không chỉ có màu hồng mà lúc nào bên cạnh nó vẫn có những màu đen đan xen lẫn nhau. Người có học thức cao càng khéo léo che giấu, bưng bít những sự thật không được trong sáng, lành mạnh vì ai cũng thích được khen hơn là bị chê.
 
Dối trá có nghĩa là lừa lọc người dưới nhiều hình thức nhằm mục đích lường gạt, bằng cách ngọt mật chết ruồi. Con người ta vì lòng tham nên dễ bị người khác gạ gẫm, dụ dỗ bằng lời ngon tiếng ngọt nhằm biến họ trở thành nạn nhân bị lừa đảo.
 
Ngược lại với sự dối trá là lời nói chân thật phát xuất từ đáy lòng nên không phải là lời nói đầu môi chót lưỡi để lợi dụng người khác, không phải là lời nói hoa mỹ để làm xiêu lòng người, không phải là lời nói tâng bốc khách sáo để làm cho đối phương thích mà hàm chứa dụng ý bên trong. Lời nói ái ngữ có tác dụng đem lại an vui, bình yên thanh thản cho người nghe.
 
Ta chỉ cần sơ ý lỡ một lời nói, có khi hỏng cả việc lớn. Chỉ cần ta lỡ một lời nói, thì tai nạn ùn ùn kéo đến chỉ vì người nghe hiểu lầm, cho nên tìm cách hãm hại ta. Chính vì vậy chúng ta phải cẩn thận trong lời nói bởi vì con người thích được khen ngợi tâng bốc nhiều hơn là bị chê bai. Tai họa xảy đến, thường do lời nói mà gây nên tác hại.
 
Dối trá ở đây có nghĩa như lừa lọc, nói dối để vụ lợi cho mình, để mưu cầu điều tốt đẹp cho mình hoặc che giấu đi cái gì xấu xa của mình nhằm qua mặt người khác.Thói dối trá là hành động lường gạt có chủ đích vụ lợi cho mình. Chưa cần nói về khía cạnh đạo đức, việc nói dối hiển nhiên sẽ gây ra sự sai lệch và hậu quả của nó thì tùy từng trường hợp sẽ khác nhau.
 
Chúng ta biết rằng, ngoài danh và lợi trên thế gian này, con người thường hay tranh chấp với nhau, chỉ vì lời nói. Hai người nói chuyện với nhau một lúc dù là thân thương như vợ chồng, nếu không nhường nhịn nhau, không biết nhượng bộ nhau, chắc chắn sẽ đưa đến tranh chấp cãi vã lời qua tiếng lại, cuối cùng giận hờn nhau rồi lâu ngày dẫn đến đổ vỡ.
 

Thích Đạt Ma Phổ Giác

Các tin tức khác

Back to top