Vùng nọ có một thương nhân vô cùng giàu có, nhà cửa rộng rãi, khang trang, chẳng thiếu thứ gì. Dạo ấy, mỗi chiều trên đường từ cửa hàng trở về, ông ta đều thấy có một người ăn xin ngồi ở góc phố gần nhà. Người đó ăn mặc rách rưới, quần áo vá hết chỗ nọ đến chỗ kia, trước mặt là một cái nón cũng tả tơi không kém, hễ có ai đi qua là giơ lên xin ăn.

Lúc đầu, ông chủ kia cũng mặc kệ không để tâm nhưng hàng xóm xung quanh bàn ra tán vào, nói rằng ông ta giàu mà sao quá keo kiệt và chẳng có lòng thương người. Nghe vậy, ông ta liền nói: “Tôi như thế này không phải là vô cảm mà là muốn tốt cho anh ta. Mọi người nghĩ xem anh ta ngồi ở đầu đường xin cơm thừa canh cặn, xin đồng bạc lẻ của người khác, nghĩa là chỉ cầu mong sống được qua ngày. Chừng nào còn có người bố thí cho anh ta, thì anh ta còn đi ăn xin và mãi không thể nào khá lên được”. Hàng xóm nghe nói thế, vẫn cho rằng ông ta cố chấp bao biện nên chỉ biết lắc đầu bỏ đi. 

Mấy ngày sau, trên đường về, thương nhân nọ vẫn thấy người ăn xin nhếch nhác ngồi đó. Lần này ông ta bước xuống xe, rút từ trong túi ra một số tiền, đưa cho người ăn xin và nói: “Năm ấy tôi lên thành phố lập nghiệp cũng chỉ có trong tay từng đây tiền vốn. Để được như ngày hôm nay, tôi đã phải vật lộn trăm nghề, nếm nhiều khổ cực. Nay tôi tặng anh số tiền này, mong rằng sẽ có ngày anh làm nên sự nghiệp”. Nói rồi ông ta lên xe đi về, người ăn xin không lâu sau cũng cầm tiền rời khỏi đó.

Từ hôm ấy, dân trong vùng không thấy bóng dáng người ăn xin đâu nữa. Một tháng, rồi hai tháng qua đi, đang lúc ai nấy nghĩ rằng kẻ nghèo kia đã quyết chí làm ăn, dùng số tiền được cho vào đúng việc thì người ta lại thấy hắn thất thểu quay về. Hắn vẫn rách rưới, lem nhem, tay cầm nón cũ, bộ dạng hệt như ngày trước. Hỏi ra mới biết, số tiền kia đều đã bị hắn ăn tiêu sạch, nay hết rồi thì lại quay về đây xin ăn.

Lúc bấy giờ mọi người mới hiểu lời nói của ông chủ giàu có kia. Con người hơn nhau ở lòng quyết tâm và ý chí phấn đấu. Kì thực, rất nhiều người giàu trên đời đều bắt đầu với hai bàn tay trắng, nhưng cuối cùng họ vẫn đi được tới đích, đó là vì họ có hai điều trên. Nghèo không có gì là đáng khinh, nhưng đã nghèo lại không có chí tiến thủ thì thật không đáng nhận sự giúp đỡ của mọi người. 

St