Có thể, ban đầu người mẹ sẽ hình dung một hình ảnh là mình sẽ đánh mất đi một người con, hay con mình sẽ trở thành một ông thầy tu chỉ biết gõ mõ tụng kinh và vùi chôn cuộc đời trong chốn thiền môn lạnh lẽo như nhân vật Lan vì buồn tình Điệp mà nương náu bóng từ bi mà chẳng có chút hạnh phúc nào.

Khi đó, nhiệm vụ của người con là làm cho ba mẹ, người thân mình hiểu giá trị thật sự của đạo Phật cũng như của người đi tu - là phát nguyện gánh trên mình vô vàn trách nhiệm của cuộc đời, của xã hội và nói rộng hơn là nhân loại.

Trách nhiệm đó là dấn thân, phụng sự và mang lại những giá trị đạo đức để chuyển hóa tự thân và giúp người bớt khổ trên mọi phương diện, mọi lĩnh vực của cuộc sống. Để làm được những điều đó thì người tu phải nỗ lực gấp đôi để học tập, để thực nghiệm và chuyển hóa những thói quen thường ngày để hoàn thiện và giúp người hoàn thiện.

Đi tu phải được hiểu như những người đang từ một ý niệm phục vụ cá nhân và gia đình nay trở thành người phục vụ cho cộng đồng và xã hội trên phương diện giáo dục đạo đức, làm người gương mẫu và đi đầu trong mọi công việc để phụng sự cho mục đích chung cao đẹp.

Khi đó, ý niệm đi tu là “người đi trốn” được loại bỏ, từ đó sẽ thấy sự khác biệt khá rõ ràng giữa người đi trốn đời và người đi vào đời.

Qua đó ta sẽ có dịp nhìn lại giáo lý của đạo Phật và cuộc đời của Đức Phật, chưa bao giờ dạy cho ai cách để trốn đời, mà Đức Phật chỉ dạy cho người tu cách vào đời để độ đời như tuyên ngôn đầu tiên cho những người xuất gia - ai cũng đều phải nằm lòng: “Này các Tỳ-kheo, hãy du hành, vì hạnh phúc cho quần chúng, vì an lạc cho quần chúng, vì lòng thương tưởng cho đời, vì lợi ích, vì hạnh phúc, vì an lạc cho chư Thiên và loài người" (Tương Ưng Bộ kinh I, 128).

Làm cho những người mẹ hiểu ra điều đó - họ sẽ cảm thấy tự hào và vui mừng vì đã có được những người con có ý nghĩ và hành động cao đẹp - xuất phát từ một tâm hồn cao rộng và một hạnh nguyện vào đời lớn lao. Ngay khi ấy, hành giả xác quyết con đường xuất thế đã “độ” được những người thân của mình - giải phóng họ khỏi sự sợ hãi và cấm đoán.

Điều đó có nghĩa là, với quan niệm “người đi trốn” nên chẳng có người mẹ nào lại muốn con mình “chôn vùi” cuộc đời khi tuổi đời còn quá trẻ - sẽ chuyển hóa cái nhìn theo hướng tốt đẹp như đã nói trên.

Hãy nói với mẹ bạn rằng, con muốn đi tu nếu bạn là một người trẻ, có năng lực, có trí thức, tài năng và một người đầy nhiệt huyết yêu đời - để mang những giá trị của riêng bạn cống hiến và mang lại lợi lạc cho cuộc đời thông qua hình ảnh của một người tu năng động và dấn thân.

Đạo Phật đang cần những người như bạn.