Tôi sẽ kể cho bạn nghe một câu chuyện nhỏ về người sáng lập trường Đại học Naropa, Chögyam Trungpa Rinpoche, và cuộc phỏng vấn trực tiếp đầu tiên của tôi với Ngài ấy. Cuộc phỏng vấn này xảy ra vào đúng thời điểm cõi lòng tôi hoàn toàn tan nát. Tôi đã đến đó vì muốn kể cho ông nghe nỗi đau khổ thất bại của tôi, một nỗi đau còn mới nguyên và đang rỉ máu.

Nhưng khi tôi ngồi xuống trước mặt, ông hỏi, "Việc thiền định của bạn thế nào?"

Tôi đáp, "Vẫn ổn."

Và sau đó chúng tôi bắt đầu nói chuyện, một cuộc trò chuyện hời hợt, cho đến khi ông đứng lên và nói, "Tôi rất vui khi được gặp bạn", và bắt đầu tiễn tôi ra cửa. Nói cách khác, cuộc phỏng vấn đã xong.

Tại thời điểm đó, khi nhận ra rằng cuộc phỏng vấn đã kết thúc, tôi buột miệng nói ra toàn bộ câu chuyện của tôi một cách ngắn gọn:

Cuộc đời của tôi coi như xong.

Tôi đã rơi đến tận cùng của vực thẳm.

Tôi không biết phải làm gì.

Xin hãy giúp tôi.

Và đây là những lời khuyên Trungpa Rinpoche dành cho tôi. Ông nói, "Vâng, cũng giống như khi bạn đi ra biển, một con sóng lớn đến và đẩy bạn ngã nhào. Bạn té sóng soài, mũi và miệng đầy cát. Lúc bấy giờ bạn có hai chọn lựa, hoặc là bạn nằm mãi ở đó, hoặc là bạn đứng lên và bắt đầu tiếp tục đi bộ ra biển. "

Vì vậy, về cơ bản, bạn đứng lên, bởi vì "nằm đó" đồng nghĩa với lựa chọn cái chết.

Nhiều người trong chúng ta chọn “nằm lại” tại thời điểm đó. Nhưng bạn có thể chọn để đứng lên và bắt đầu đi. Sau một lúc, một làn sóng lớn lại đến và xô bạn ngã nhào.

Bạn lại thấy mình nằm dưới cát, mũi và miệng đầy cát, và một lần nữa bạn có sự lựa chọn để nằm đó hoặc đứng lên và tiến về phía trước.

"Vì vậy, những con sóng vẫn tiếp tục xô tới", ông nói. "Và bạn tiếp tục tôi luyện lòng can đảm, sự dũng cảm và cái nhìn hài hước về các con sóng, bạn tiếp tục đứng dậy và tiến về phía trước."

Đó là lời khuyên của ông cho tôi.

Trungpa sau đó nói, "Sau một thời gian, bạn sẽ thấy có vẻ như những con sóng xô tới đang dần trở nên nhỏ hơn và nhỏ hơn. Chúng không xô ngã bạn được nữa. "

Đó là một lời khuyên tuyệt vời trong cuộc sống.

Vấn đề không phải là những con sóng không còn đến và không còn xô vào bạn; mà là vì bạn được đào luyện trở nên mạnh mẽ đối với các tổn thương trong trái tim của bạn, những con sóng dần trở nên bé nhỏ và không làm bạn gục ngã được nữa.

"Đối diện với thất bại tốt hơn" có nghĩa là bạn bắt đầu có khả năng để chịu đựng "sự tổn thương non nớt" trong trái tim của bạn.

Vì vậy, những gì tôi đang nói là: thất bại (chướng ngại), và rồi lại thất bại một lần nữa. Sau đó, có thể bạn bắt đầu thực hiện như tôi nói ở trên. Khi chướng ngại xảy ra một lần nữa, khi công việc không suông sẻ, bạn đối mặt và xử lý chúng tốt hơn. Nói cách khác, bạn có thể xử lý thất bại hoặc chướng ngại thay vì giấu nó dưới tấm thảm, đổ lỗi cho người khác hay trở nên tiêu cực… Tất cả những phản ứng đó đều không ích lợi gì.

"Đối diện với thất bại vững vàng hơn" có nghĩa là bạn bắt đầu có khả năng chịu đựng những “tổn thương non nớt" trong trái tim của bạn, xem đó như là quá trình kết nối với cõi nhân sinh và là một phần con người của bạn. Chúng có nghĩa rằng khi những điều này xảy ra trong cuộc sống, chúng giúp bạn trưởng thành hơn để tiến về phía trước, nhờ đó mà từ sự non nớt, bạn có thể vững vàng để giao tiếp với mọi người một cách chân thực, không che đây, phòng thủ hay sợ hãi."

Những tính cách và phẩm chất tốt nhất của bạn phát sinh từ những lần bị con sóng cuộc đời xô ngã và bạn đủ trưởng thành để không cần phòng thủ, che chắn khi đến với mọi người. Đối diện với thất bại vững vàng hơn có nghĩa rằng bạn đã biến chúng thành mảnh đất màu mỡ để phát triển nhân cách chứ không chỉ là nhận một cái tát nữa vào mặt rồi thôi. Đó là lý do tại sao Trungpa Rinpoche nói rằng những con sóng xô ngã bạn trở nên nhỏ bé dần và không có khả năng làm bạn gục ngã. Trên thực tế có thể cũng là những con sóng, chướng ngại tương tự hoặc lớn hơn nhưng đối với bạn chúng lại trở nên nhỏ bé vì bạn đã lớn lên và vững vàng hơn để cưỡi lên các con sóng.

Cũng không có nghĩa rằng những thất bại, chướng ngại không còn gây đau đớn cho ta. Ví dụ như khi mất đi người thân yêu, ta sẽ cảm thấy tim mình tan nát nhưng ta có thể chịu đựng, vượt qua và biến chúng thành kinh nghiệm trong cuộc sống, giúp ta trở nên hiểu biết hơn khi đến với mọi người.

Việt Dịch: Ánh Ban Mai

Pema Chodron – Lion’s Roar