Việt Nam hiện nay đang trên đà phát triển, với xu hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, đời sống vật chất của nhân dân được nâng cao, nhưng cũng kéo theo hệ lụy bởi sự ô nhiễm môi trường trên cả hai phương diện môi trường tự nhiên và môi trường xã hội. Hiện nay, trên toàn quốc, đặc biệt là tại các thành phố lớn, tình trạng ô nhiễm môi trường sinh thái do các hoạt động sản xuất và sinh hoạt của con người ngày càng gia tăng và trở nên trầm trọng, đe dọa trực tiếp đến sự phát triển bền vững của xã hội. Vấn đề ô nhiễm thể hiện trên các phương diện như ô nhiễm nguồn nước, ô nhiễm không khí và ô nhiễm tiếng ồn. Tình trạng ô nhiễm không chỉ trầm trọng ở môi trường tự nhiên, mà sự ô nhiễm trong môi trường xã hội cũng là vấn đề cấp bách. Trình độ khoa học kỹ thuật của xã hội phát triển, đời sống vật chất được nâng cao, nhưng nền tảng đạo đức xã hội ngày càng suy giảm. Một bộ phận thanh thiếu niên trong xã hội ngày nay luôn coi trọng giá trị vật chất mà xem nhẹ giá trị đạo đức tinh thần, sống ảo tưởng và thích thụ hưởng, song ngại cống hiến và phục vụ cộng đồng. Từ đó dẫn đến những hệ lụy như giết người cướp của, cờ bạc, mại dâm, ma túy…

Từ khi du nhập vào Việt Nam đến nay, Phật giáo Việt Nam đã trải qua 2.000 năm lịch sử, gắn bó đồng hành cùng dân tộc. Trải qua mỗi thời kỳ, Tăng Ni, Phật tử Việt Nam luôn luôn thực hành lời Phật dạy, tích cực tham gia vào các lĩnh vực hoạt động xã hội, trong đó có vấn đề bảo vệ môi trường. Giáo hội Phật giáo Việt Nam hiện nay khoảng 55.000 Tăng Ni, quản lý khoảng 18.000 cơ sở tự viện, tịnh thất, niệm Phật đường trên toàn quốc. Đó là lực lượng, là nguồn lực đáng kể trong việc thực hiện công tác bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu.

Kế thừa truyền thống “Hộ quốc an dân” của Phật giáo Việt Nam, Giáo hội Phật giáo Việt Nam từ khi thành lập đến nay luôn tích cực vận động Tăng Ni, Phật tử tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường. Tại Hội nghị toàn quốc Phát huy vai trò các tôn giáo tham gia bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậutháng 12/2015 tổ chức tại Huế, nhiều chư tôn đức hòa thượng, thượng tọa, ni trưởng, ni sư, Tăng Ni Phật giáo trong cả nước đã về tham dự. Hòa thượng Thích Thiện Nhơn, Chủ tịch Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã tham dự và thay mặt Giáo hội trực tiếp ký kết Chương trình phát huy vai trò các tôn giáo tham gia bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu (giai đoạn 2015-2020) với lãnh đạo 39 tổ chức tôn giáo khác và lãnh đạo MTTQ Việt Nam, Bộ TN&MT. Sau ký kết, Hòa thượng Chủ tịch Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã tham gia làm Thành viên Ban Chỉ đạo Chương trình phát huy vai trò các tôn giáo tham gia bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu. Hiện nay 63/63 Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo các tỉnh, thành phố trong cả nước đã tham gia ký kết Chương trình phối hợp bảo vệ môi trường với Ủy ban MTTQ Việt Nam, Sở TN&MT và các tổ chức tôn giáo khác ở cấp tỉnh. Tuyên truyền nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm cho Tăng Ni, Phật tử và người dân ở cộng đồng tuân thủ các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, không sử dụng thuốc hóa học trong trồng trọt, không sử dụng chất cấm trong chăn nuôi, biết tôn trọng và bảo vệ sự đa dạng sinh học và sinh mệnh của muôn loài, nhằm giữ gìn sự cân bằng của hệ môi trường sinh thái. Nâng cao ý thức, trách nhiệm bảo vệ môi trường, phân loại rác thải ở từng hộ gia đình, cơ sở tôn giáo, tín ngưỡng, không xả rác thải bừa bãi ra môi trường, không đốt vàng mã nơi thờ tự, hạn chế sử dụng túi ni lông, sử dụng các loại túi thân thiện với môi trường trong sinh hoạt hàng ngày.