Ví dụ, hai mắt mình đang còn sáng và tốt là một điều kiện hạnh phúc. Chỉ cần mở mắt ra là mình tiếp xúc được với thiên đường của màu sắc và hình dáng. Thiên đường đó có mặt ngay trong giây phút hiện tại. Những điều kiện hạnh phúc đó dư dả để mình có thể hạnh phúc ngay trong giây phút hiện tại.

Hai chân còn khỏe, còn đi, chạy nhảy và leo trèo được. Đó là một điều kiện hạnh phúc. Trái tim của mình còn đang vận hành bình thường. Đó là một điều kiện hạnh phúc. Có những người không có một trái tim bình thường, họ có thể bị đứng tim bất cứ lúc nào. Ước mơ sâu sắc nhất của những người ấy là có một trái tim bình thường như trái tim của mình. Chúng ta đang có một trái tim khỏe mạnh nhưng chúng ta không có hạnh phúc. Chúng ta có hai mắt sáng chúng ta cũng không hạnh phúc. Có đôi chân khỏe mạnh vẫn không hạnh phúc. Chúng ta có tuổi trẻ chúng ta cũng không có hạnh phúc. Nói tóm lại, chúng ta là những đứa con cùng tử, không biết là mình rất giàu có. Mình là con nhà giàu, nhưng mình vẫn tha phương cầu thực hết ngày này qua ngày khác. Đó là tình trạng của hầu hết chúng ta. Chuyện trong kinh là chuyện có thật bây giờ và ở đây.

Cho nên tu là phải biết phát khởi chánh niệm. Đưa tâm trở về với thân trong giây phút hiện tại. Khi thở vào một hơi thở và chú ý tới hơi thở thì mình đem tâm trở về với thân. Mình thấy được là mình đang có một hình hài tương đối mạnh khỏe, một đầu óc tương đối minh mẫn. Mình thấy mình có dư dả điều kiện hạnh phúc. Những người thương vẫn đang còn sống xung quanh mình,  rõ ràng mình thấy quá may mắn. Khi nhận diện được những hạnh phúc đó thì không cần phải chạy về tương lai để kiếm thêm những điều kiện hạnh phúc khác nữa. Mình có đủ rồi. Còn chờ đợi gì điều gì nữa?

Chủ đề “người cùng tử” là một chủ đề rất quan trọng. Chúng ta đừng đi tìm người cùng tử ở đâu khác. Chúng ta là những người cùng tử.

Tu là để nhận diện những điều kiện hạnh phúc mà mình đang có. Tới Làng Mai là để học điều đó. Thiền sinh từ nhiều nước trên thế giới đến để học cái đó. Và họ học thành công lắm. Chỉ cần năm hay sáu ngày là thấy sự thay đổi. Trong khi mình bước một bước chân, thở một hơi thở là mình có hạnh phúc. Trong khi uống trà cũng có hạnh phúc, chải răng mình cũng có hạnh phúc. Chải răng trong chánh niệm. Mình cần hai phút để chải răng, nhưng mà mình làm hấp tấp, mình nói chải răng cho mau để làm việc khác. Trong khi đó đối với người tu thì chải răng có thể hạnh phúc lắm. Chải răng có chánh niệm thì mình thấy có lúc mình quên bàn chải, quên kem đánh răng, hay mở nước thì nước bị cúp. Nhưng giờ đây có đủ hết mà không hạnh phúc, không vừa lòng. Khi chải răng thì nghĩ chuyện này chuyện kia. Mỗi khi chải răng thầy nghĩ: “Tám mấy tuổi rồi mà cẫn còn răng để chải, sướng quá.” Là tự nhiên có hạnh phúc liền. Thế nên hạnh phúc từ chánh niệm mà ra. Chứ không phải từ sự giàu sang hay quyền lực, danh tiếng hay sắc dục. Có những người chạy theo danh vọng, giàu sang và sắc dục mà họ không có hạnh phúc gì hết. Họ tàn phá thân và tâm của họ. Và có rất nhiều người tìm đến con đường tự tử. Cho nên giàu sang, tiền bạc, sắc dục có thể là những hiểm nguy. Nó tàn phá cuộc đời mình. Trong khi đó chánh niệm là suối nguồn của hạnh phúc. Mình học và phải thực tập điều đó.

HT. Thích Nhất Hạnh