Cho nên, thường Thầy hay ví dụ cây ổi, cây xoài, cây mít. Cây mít nó đang là thế nào thì nó chỉ cần sống trọn vẹn với nó ngay lúc ấy thôi, còn chuyện ngày mai như thế nào là nguyên lý vận hành của pháp rồi. Nguyên lý ấy vận hành nơi cây mít là khác, nơi cây xoài là khác, cây cam, cây ổi là khác. Tức là có nguyên lý vận hành trong mọi hiện tượng của đời sống, trong đó có hiện tượng là chính bản thân mình.

Bản thân mình là một hiện tượng đang diễn ra, thì bây giờ mình chỉ trọn vẹn rõ biết hiện tượng đang là như thế nào thôi. Còn tương lai sẽ tự đến, mình không cần lo chuyện đó. 

Chỉ có trọn vẹn rõ biết hiện tại hay không mà thôi, rồi sau đó chết cũng được.

Miễn là mình trọn vẹn rõ biết hiện tại là được rồi, là xong, chứ đừng có nghĩ rằng mình phải cố biết rõ hiện tại để ngày mai mình đắc cái gì đó, là sai rồi đó. 

Đa số chúng ta tu học là đã có ý đồ phải đắc được cái gì đó, có những cái đắc rất tầm thường, cũng có những cái đắc rất cao siêu, nhưng dù tầm thường hay cao siêu đến mấy, thì những sở đắc ấy đều là ảo, chúng không thực. Hiện tại ngay đây mới là thực đây này. 

Có Phật tử hỏi Thầy "tâm con sân quá, muốn hết sân thì cần tu tâm từ phải không ạ?". Vậy là sai rồi. Không phải tu tâm từ, mà là đang sân thì rõ biết sân đang như thế nào, không chen tâm từ vô đó , vì tâm từ lúc ấy chỉ là ảo, nó không thực.

Mình đang ghét cay ghét đắng một người nào đó nên mình ăn không ngon ngủ không yên, giờ mình lại cố rải tâm từ cho người đó. Khi rải tâm từ mình nói “nguyện cho người đó được an vui, nguyện cho người đó…” nhưng thực ra trong thâm tâm mình vẫn là sân mà thôi.

Nên tốt hơn là đang sân thì cứ thấy rõ nó đang như thế nào, mình sẽ rõ biết được toàn bộ cái sân đưa đến phiền não-khổ đau gì, nó như thế nào mình rõ biết nó. Khi mình rõ biết nó thì tự nhiên mình sẽ thấy không bị nó ảnh hưởng nữa. Nhưng mình cố dẹp nó đi bằng tâm từ, thì đôi lúc nó chỉ bị mình ém nó xuống, thay đổi sang một cái khác. 

Khi sân là bản ngã sân, bây giờ mình cố đổi ra tâm từ thì thành bản ngã tâm từ, vậy chỉ là "thay quần đổi áo" thôi, bản ngã nơi mình thì vẫn còn nguyên, thậm chí đôi lúc bản ngã còn lớn hơn nữa.

Người có tâm từ bản ngã còn to hơn người có tâm sân vì “tôi có tâm từ, tôi hơn anh, anh còn sân chứ tôi đã có tâm từ rồi”. 

Hoá ra mình tu tâm từ để cho bản ngã lớn hơn...

Thầy Viên Minh