Phật dạy: Dāna sabbatha sadhaka

Bố thí là thiện pháp quan trọng cơ bản hàng đầu cho sự phát triển mọi thiện pháp từ thấp đến cao. Phước báu của bố thí và cúng dường bảo trợ cho tâm trí thảnh thơi nhẹ nhàng an vui. Là một phước báu lần lượt từng bước hỗ trợ cho phước đức được vun bồi, giới đức ngày được tăng trưởng, thanh cao và nếu hành thiền thì dễ dàng chứng đắc các tầng thiền định, các đạo quả quý báu cao thượng an vui giải thoát vĩnh viễn khỏi mọi phiền não buộc ràng trong sanh tử luân hồi.

Trong vòng sanh tử luân hồi vô cùng vô tận, thật khó cho sự tái sanh lại ở các cõi an vui nh ư cõi trời, cõi người … nếu như không có phước báu của bố thí bảo trợ. Đồng thời nếu được tái sanh lại các thiện thú, cõi trời, cõi người thì để được đầy đủ tài sản, của cải, hạnh phúc, an vui lại là một điều không dễ! Và như vậy muốn làm một việc phước thiện Bố thí cũng khó mà có điều kiện làm được.

Khi mà vẫn còn luân lưu trong v òng sanh tử luân hồi này, thì việc bố thí, cúng dường đặc biệt quan trọng và cần thiết để tạo phước thiện – là nền tảng thuận lợi cho sự phát sanh, tăng truởng nhiều phước lành quý báu an vui y như ý nguyện. Phước thiện bố thí là một báu vật riêng của mỗi người, mỗi chúng sanh, không ai có thể mượn, xin, hay chiếm đoạt được. Phước lành này theo ta như bóng theo hình. Sau khi chết dù tái sanh vào bất kỳ cõi giới nào đều cho quả lành an vui Phúc lạc.

Chỉ có người trong cõi Nam Thiện Bộ Châu nầy là có cơ hội tạo được phước bố thí. Còn lại ba châu khác và các loài chư Thiên tại các tầng Trời đang thọ hưởng quả an lạc do họ đã tạo trữ từ trước thì rất hiếm có cơ hội để tạo Phước Thiện bố thí.

Người có tạo phước bố thí, dẫu tái sanh vào kiếp nào dù là loài trời hay loài người cũng hưởng được quả lành ấy - như bóng theo hình . Thậm chí – lỡ phạm tội lỗi – dẫu tái sanh vào loài cầm thú thì loài cầm thú ấy cũng hưởng được quả lành mà chúng đã tạo trữ từ trước… Mặc dù làm kiếp súc sanh nhưng được ưu đãi đặc biệt hơn các súc sanh đồng loại khác. Có một số con vật như chó, voi, ngựa… chúng được thọ s anh ở những giống nòi tốt, có được thân sắc sinh đẹp, khôn ngoan, trung thành… được chủ chăm sóc chu đáo về nhiều phương diện như thức ăn, chỗ ngủ thơm sạch và thuốc men khi đau ốm… thậm chí một số được chủ trang sức vàng bạc quý giá đẹp đẽ nữa. Ấy cũng là do nhân lành bố thí mà chúng đã làm từ tiền kiếp vậy.

Phật dạy do nhân bố thí mà chúng sanh tránh được nhiều sự hư hại chết chóc khổ đau.

Đức Phật Ngài không động viên, khuyến khích cho sự bố thí quá dư thừa trong những trường hợp không cần thiết.

- Ngài dạy bố thí đến những đối tượng nhận vật thí với nhu cầu thật sự cần thiết và vừa đủ.

- Có thể bố thí một phần tư tài sản của m ình có được

- Sự bố thí vì một lí do nào đó chẳng hạn để mong được tiếng lành v.v.. (làm quá sức mình) để rồi cuộc sống lâm vào thiệt thòi, lo âu, tâm giảm đi sự an vui là điều Ngài không khuyến khích.

- Trong thời còn thịnh hành Chánh Pháp, để thường có nhiều sự an vui, lợi ích là thường xuyên bố thí đến những nơi mà m ình đang ở, rộng hơn là tĩnh thành, toàn quốc .v.v.. là điều Đức Phật chỉ dạy.

- Sự bố thí được coi như xây dựng một cây cầu để đi lên cõi trời và là một hành trang vô cùng giá trị. Đường đi của quả lành này thật bằng phẳng dễ dàng đi đến đích. Là nhân lành làm nền tảng cho sự chứng đắc đạo quả Niết Bàn.

- Quả lành của sự bố thí làm cho an vui cả về thể chất lẫn tâm hồn; giàu sang, phú quí, làm chủ được nhiều tài sản; cũng như chính m ình làm chủ được m ình qua nhiều tình huống cam go trong cuộc sống.

- Sự bố thí làm người không lịch thiệp trở nên lịch thiệp. Làm thành tựu hầu hết mọi chí nguyện lành. Phước lành của sự bố thí là một trong 38 điều hạnh phúc lớn lao cao thượng mà Đức Phật đã thuyết giảng đến tất cả chư Thiên cùng Nhân loại.

- Với đức tin tuyệt đối vào nghiệp và quả của nghiệp, sự bố thí với thiện tâm tác ý hoan hỷ trong cả 3 thời sung mãn (tr ước khi bố thí – trong khi bố thí – và sau khi bố thí), quả lành trổ sinh chính là người bạn đường vô cùng tốt và thân thiết theo ta như bóng theo hình , bảo trợ ta khi còn vần xoay trong vòng sanh tử luân hồi này.

Ba giai đoạn tác ý thiện tâm ảnh hưởng trong suốt một quá trình bố thí:

Nếu không có thiện tâm, tác ý để bố thí thì sự bố thí sẽ không thành tựu với đầy đủ ý nghĩa của nó.

Không có thiện tâm tác ý thì không thể bố thí được và do đó bố thí chỉ xảy ra khi có sự tác ý của thiện tâm.

Sự tác ý thiện tâm có 3 thời:

- Trước khi bố thí: Trước khi bố thí ta hoan hỷ nghĩ rằng: “Ta sẽ bố thí vật này, là nhân lành để cho kết quả sự đầy đủ tài sản quý báu hằng hỗ trợ ta ở những kiếp sống tương lai trong hai cõi trời người và sự giải thoát ra khỏi vòng tử sanh luân hồi đau khổ ở vị lai."

- Trong khi bố thí: Trong khi bố thí đến tay người nhận, ta hoan hỷ suy niệm rằng: “Đây là những tài, vật chỉ có giá trị tạm thời không bền vững lâu dài, sẽ là nhân của nguồn Phước báu có giá trị trong tương lai.”

- Sau khi bố thí xong : Sau khi bố thí xong thỉnh thoảng ta nhớ lại việc Phước ta đã làm với suy niệm rằng: “Ta đã làm được những công việc lợi ích quý báu mà các bậc Hiền Nhân, Thiện Trí từ ngàn xưa đến nay hằng tán dương khen ngợi .”

Và cứ như vậy thỉnh thoảng nhớ lại, nhớ nhiều lần, càng nhiều càng tốt, những việc bố thí đã làm với lòng dâng tràn hoan hỷ. Ngoài ra để quả lành của bố thí trổ sanh càng sung mãn và lớn lao hơn còn phụ thuộc vào đối tượng – (người nhận sự bố thí ấy).

Đối tượng nhận sự bố thí có tầm quan trọng không nhỏ trong sự trỗ sanh lợi ích cho người bố thí. Người nhận sự bố thí cho quả lành lớn lao nhất là các bậc Thánh nhân đã tiêu diệt được 3 loại phiền não (tham, sân, và si). Thứ đến là những người đang cố gắng tinh cần đi trên con đường dẫn đến sự thành tựu kết quả này. Sau đó là hạng người bình thường .v.v.. Cuối cùng là sự bố thí đến hàng súc sanh.v.v..

Đầy đủ bốn chi sau đây gọi là sự bố thí :

- Người bố thí

- Sự tác ý thiện tâm bố thí

- Đồ vật để bố thí

- Có đối tượng nhận thí rõ ràng.

Theo TVPS