Vậy không hơn, không thua, thì bằng, nhưng thật ra cũng không có ai bằng ai cả, cho nên mình phải buông bỏ cái tâm kiêu ngạo hơn, buông bỏ tâm mặc cảm thua và tâm cho mình bằng người cũng cần phải buông bỏ luôn, thì mình sẽ có rất nhiều hạnh phúc, mình sẽ có rất nhiều bạn. Mình hơn người ta cái này, thì người ta hơn mình cái khác, mình thua người ta cái này thì người ta thua mình cái khác, mình ngang bằng người ta cái này thì mình không ngang bằng người ta cái khác. Cho nên hãy buông bỏ tâm so đo hơn, thua và bằng, thì mình ở đâu cũng hạnh phúc ở đâu cũng an lạc và oán đối trong đời sống của mình sẽ chấm dứt, mình sẽ có tự do rất lớn trong đời sống của mình.

Sở dĩ mình không có sự tự do trong đời sống, bởi vì mình bị ràng buộc bởi cái tâm hơn, thua và bằng này. Thấy nhà bên cạnh xây nhà ba tầng, mình cũng cố gắng ngày đêm làm lụng để xây dựng ngôi nhà cho được ba tầng như họ. Nhưng, dù ta có xây dựng ngôi nhà ba tầng bằng họ đi nữa, thì đó chỉ là bằng bên ngoài, nhưng cách thiết trí trong nhà và nhất là cách sống trong nhà cũng không thể nào giống nhau được. Họ nhiều con, mình ít con cũng không bằng. Họ nhiều con trai mình ít con trai cũng không bằng. Họ con đứa nào cũng đạo hạnh, đứa nào cũng hiếu nghĩa, còn mình cũng nhà ba tầng, cũng có ba con trai như họ, nhưng ba đứa con của mình, lại không có hiếu nghĩa như ba người con trai của nhà họ, thì có bằng không? Cho nên phải buông bỏ ý niệm so sánh về bằng, thì mình mới có tự do, mới có hạnh phúc trong đời sống của mình. Như vậy, chúng ta có còn ưa hơn nữa không?

Khi buông bỏ được tâm hơn, thua và bằng đối với người khác thì mình sẽ cảm thấy nhẹ nhàng trong cuộc sống. Nhân duyên của mình ngang đâu, thì quả của mình ngang đó và mình thọ dụng ngang đó, sống với tâm như vậy, mình sẽ nhẹ nhõm trong cuộc sống rất nhiều. Tâm hơn, thua, bằng đeo nơi tâm mình, ví như những viên đá đeo đẳng trong đời sống của mình. Và nếu mình đi nhanh thì nó đưa qua, đưa lại nhiều, và nó đánh qua, đánh lại trong đời sống của mình nhiều, khiến đời sống của mình bị thương tích nhiều. Cho nên, nếu ai đeo đuổi tâm hơn, thua, bằng đó để sống, thì chẳng khác nào tự đeo đá vào trong người của mình, càng chạy đua càng chết. Đây là điều chúng ta phải thường quán chiếu để thực tập và buông bỏ những hạt giống so sánh hơn, thua và bằng ngay ở nơi tâm của chúng ta.

Thích Thái Hòa (Thư Viện Cổ Pháp)