Những nghiên cứu mới về Thiền

30/09/2014 11:41
Năm 1967 – Dr.Herbert Benson giáo sư y khoa ở Harvard, làm một cuộc khảo sát Điện não đồ trên 36 người ngồi thiền. Ông nhận thấy cơ thể con người khi ngồi thiền:

- Dùng 17% ít hơn Oxygène.

- Làm giảm nhịp tim mạch 3 nhịp mỗi phút.

- Não bộ sản xuất nhiều hơn làn sóng theta (theta ways) – giai đoạn cực kỳ thư giãn truớc khi đi vào giấc ngủ, khi ý tuởng cực kỳ linh họat và sống động và tuôn chảy như thoát khỏi mọi ràng buộc và suy xét (The ideation that can take place during the theta state is often free flow and occurs without censorship or guilt. It is typically a very positive mental state). 

Nhiều năm sau, Dr.Gregg Jacobs – một giáo sư về tâm thần ở BV Harvard, cũng làm một cuộc khảo nghiệm tương tự, Ông so sánh điện não đồ (ECG) của một nhóm ngồi thiền và một nhóm thực hành thư giãn (relaxation) bằng cách nghe nhạc và đọc truyện. Ông nhận thấy, ở nhóm người thực hành Thiền quán: 

- Não bộ phát ra nhiều làn sóng theta hơn là nhóm đọc truyện.

- Họat động của phần lobe frontal của não bộ (img 2) (chỗ ghi nhận và phân tách những cảm thụ (sensory information) bị ngừng trệ - Cùng lúc hoạt động của lobe parietal (voir img 2) cũng giảm thiểu. Lobe parietal là phần não bộ nằm gần ngay trên đỉnh đầu, nơi ghi nhận những tín hiệu về không gian và thời gian). Sự giảm thiểu những họat động của phần não bộ này cho chúng ta cái cảm giác không bị ràng buộc và hạn chế bởi không gian và thời gian. Cái cảm giác hòa đồng – at one – với vũ trụ. 

Và với những kỹ thuật tân tiến hiện nay, với máy scanner hiện đại có thể cho chúng ta thấy những hình ảnh rất rõ ràng của não bộ (brain imaging). 

Năm 1997, một nhóm bác sĩ chuyên khoa về óc (neurologist) ở University of Winconsins (Dr.Richard Davidson) làm một cuộc khám nghiệm não bộ bằng brain imaging của những thiền sư Phật giáo khi họ đang hành thiền.

Những khám phá này là một bước tiến vĩ đại trong công cuộc tìm hiểu những bí mật về thiền quán. Trái với những gì chúng ta tưởng tượng, Những danh từ như Vắng lặng, Rỗng không, Tĩnh lặng...thường đi đôi với Thiền cho chúng ta cái cảm tưởng là khi hành thiền, muốn đạt đến trạng thái...không tạp niệm, thì có lẽ những họat động của não bộ phải được giảm thiểu đến mức tối đa. 

Nhưng trái với những gì ta dự đoán, những hình ảnh trong cuộc nghiên cứu của Dr. Davidson cho chúng ta thấy, khi hành thiền: 

- Não bộ ngăn chận những tín híệu đến phần parietal lobe (Thùy não đỉnh) 

- Những họat động của prefontal cortex (phần nằm ngay truớc trán ) được chuyển từ bán não phải qua bán não trái.

Đây là một khám phá cực kỳ lý thú. 

Prefrontal cortex là vùng não bộ chuyên cấu tạo, hình thành những ý tưởng và ngôn ngữ, cùng điều hòa những tình cảm yêu ghét giận hờn của con người (planning and production of thoughts, language, emotional expression, and actions). 

Cũng theo Davidsons, trong “The sciences of emotion”, vùng prefrontal cortex chiếm một vị trí quan trọng trong sự modulation của tình cảm con người. Chúng ta ai cũng biết những người bị chấn thương sọ não thường có những thay đổi tính tình tùy theo vùng bị chấn thương. Những người bị chấn thương bên bán não trái, đương nhiên sẽ chịu sự điều hành của bán cầu phải, thường là những người được associate với loại người bi quan (negative mood), họ thường bị depress, hay khóc lóc, lo âu, chán nản...Trái lại những người bị thương phía bên phải, và chịu sự điều hành của bán cầu trái lại là những người có tư tưởng lạc quan, hăng hái, nhiệt tình.

Sau khi dùng FMRI (functional magnetic resonance) để phân loại, Những người với sự hoạt động của vùng não bộ này thiên về phía bán cầu phải (right prefrontal oriented) thuờng là những người có tính cách bi quan, hay nhìn sự việc trên khía cạnh Xấu, là loại người (pessimist) yếm thế và dễ chán nản, khi đuợc hỏi dùng những tính từ để tả tâm trạng mình, họ thường dùng những từ như: sợ hãi, lo âu, căng thẳng ( nervous)= bồn chồn, distress =cùng khốn...Ngược lại những người thiên về bên trái (left oriented) lại dùng những tính từ như: mạnh mẽ, hăng hái, tỉnh táo, hãnh diện, vui vẻ, exited (thanh thoát)…

Các nghiên cứu nói trên, và nhất là gần đây, khi ngài Dat Lai Latma, cùng với những thiền sư Tây Tạng và những giáo sư ở Mind and Life institut thực hành một cuộc thí nghiệm rất qui mô với hình ảnh của não bộ của những Thiền sư lúc tọa thiền đã chứng minh được rằng sự hành tập Thiền Quán có thể rèn luyện được những tế bào thần kinh (neurones), để di chuyển những hoạt động của não bộ về những vùng cho ta sự tỉnh thức, và thoải mái...Và như vậy, cho dù ta không thay đổi được hoàn cảnh và sự việc trong cuộc đời, nhưng ta thay đổi được cách tiếp nhận, và cảm nhận của chính ta. Nói một cách khác, ta thay đổi được cái nhìn của ta về những sự việc và hoàn cảnh xảy ra để mà chấp nhận, và thay đổi cái quan niệm, cái cảm thọ của chính mình. 

Cũng như nhìn một ly nuớc có phân nửa nuớc, ta có thể thấy nó vơi một nửa và có ý niệm Buồn. Ngược lại ta cũng có thể thấy nó đầy một nửa và ý niệm Vui sẽ khởi sanh. Cùng một sự việc, nhưng sự cảm thụ có khác nhau (Đầy - Vơi) sanh ra những tình cảm trái ngược nhau (Vui - Buồn).

Những nguyên do của stress vẫn còn đó, (vì đó là những gì ta không thể nào tránh khỏi trong đời sống) ông boss vẫn khó tính, bà xã (ông xã) vẫn hay cằn nhằn...Nhưng đối với một người tu tập thiền quán, sự cảm nhận của họ đã đổi khác. Thay vì Đánh trả hay Chạy trốn, hay...Chịu trận...họ biết cách Chấp nhận và tìm thấy được hạnh phúc ngay trong cái gọi là bể khổ này đây. 

Do đó khi tu tập Thiền quán, bạn chẳng cần phải là người theo đạo Phật, chẳng cần phải là Phật tử, bạn có thể theo tôn giáo của bạn, bạn có thể là người theo Thiên chúa giáo, hay Hồi giáo v.v...bạn thấy Đời là những phiền não, là Khổ, và bạn ngồi xuống tập trung ý tưởng mình vào hơi thở, vào một lời nói, một công án...Bạn shut down những stress hormones đang tuôn trào trong cơ thể bạn. Bạn chuyển dòng điện não qua phía bán cầu trái...và bạn thấy thơ thới, nhẹ nhàng...cơ thể bạn không còn bị hành hạ bởi những độc dược tự bạn tiết ra, vấn đề đối với bạn cũng không còn nan giải và trầm trọng. Bạn thấy bớt khổ...Và Đức Phật mỉm cười...vì bạn đã đi đúng cái con đường mà Ngài muốn truyền đạt lại cho bạn ngay sau khi Ngài chứng ngộ (cũng nhờ Thiền Quán!) dưới cội Bồ đề, con đường của Khổ Tập Diệt Đạo, con đường của Tứ Đế, con đường Diệt Khổ…

Thật vậy, chính bạn đã tìm được và đi vào con đường của bạn đã mở ra, bạn đi trên con đường ấy với nụ cười trên môi và sự tỉnh thức mà bạn tự rèn luyện qua Thiền quán để có được bản lĩnh vượt qua những Stress luôn chực chờ đón bạn trong cuộc sống.


Theo Phật Giáo

Các tin tức khác

Back to top