Phật nói:

Tâm chẳng vọng lấy pháp quá khứ

Cũng chẳng tham đắm việc vị lai

Ở nơi hiện tại vô sở trụ

Liễu đạt tam thế đều không tịch.

Việc quá khứ hoặc thiện hoặc ác chớ nên suy lường, suy lường thì chướng Đạo. Việc vị lai chớ nên tính toán, tính toán ắt cuồng loạn. Việc hiện tại ở trước mắt hoặc thuận hoặc nghịch cũng chớ nên để ý, để ý thì trong tâm bị nhiễu loạn. Cuộc sống hằng ngày tùy duyên ứng phó, tất cả chỉ xem là tạm thời thì sẽ thích ứng tự nhiên.

Gặp cảnh giới nghịch còn dễ tu, gặp cảnh giới thuận mới là khó. Lúc nghịch ý ta chỉ cần một chữ nhẫn chốc lát liền qua được, lúc cảnh giới thuận thì thật là chẳng có chỗ để trốn tránh, vì cảnh giới thuận, ý mình ham thích như nam châm hút sắt dính chặt một chỗ. Vật vô tình còn vậy huống là vô minh hiện hành, toàn thân sống trong đó. Gặp cảnh giới này nếu chẳng có trí tuệ thì bất tri bất giác bị nó lôi kéo vào lưới Ma, mình muốn tìm đường ra thật là khó. Cho nên bậc Thánh xưa có nói: “Nhập thế gian được thì xuất thế gian không còn dư”, tức là Đạo lý này vậy.

Gần đây có một số người tu hành lạc mất phương tiện, luôn luôn nhận vô minh hiện hành là nhập thế gian, bèn đem pháp thế gian cưỡng cho là việc “xuất thế gian không còn dư”. Thật đáng thương xót!

Duy ma cật có nói: “Phật vì những kẻ Tăng thượng mạn mà thuyết Pháp lìa dâm, nộ, si là giải thoát. Nếu những người không phải Tăng thượng mạn thì Phật nói tánh dâm, nộ, si tức là giải thoát”. Nếu tránh được lỗi này thì nơi cảnh giới thuận nghịch chẳng có tướng khởi diệt, ấy mới lìa được tên gọi Tăng thượng mạn. Như thế mới có thể cho là nhập được thế gian và xuất thế gian không còn dư.

Những điều nói trên đều là chỗ Diệu Hỷ tôi đã từng trải qua, hiện nay cũng chỉ tu hành như thế. Mong ông thừa lúc cơ thể còn khỏe mạnh cũng nhập tam muội này.

Trích Đại Huệ Ngữ Lục