Đôi khi tâm cảm thấy an bình, đôi khi nó cảm thấy bất an đó là do bởi nó bị đánh lừa bởi những tâm trạng này. Cái tâm chưa được rèn luyên thì thiếu trí tuệ. Nó xuẩn ngốc. Các tâm trạng xảy đến và đánh lừa nó vào các cảm xúc lúc vui lúc buồn. Hạnh phúc đó, rồi đau khổ đó. Nhưng trạng thái tự nhiên của tâm của một người là không phải là cái trạng thái hạnh phúc hay đau khổ.

Tâm tự thân nó không phải là cái kinh nghiệm hạnh phúc và đau khổ này, chỉ là do những tâm trạng này đã đánh lừa nó. Tâm bị lạc lối, bị những tâm trạng này cuốn đi mà không biết chuyện gì đang xảy ra. Và kết quả là chúng ta trải nghiệm niềm vui và đau khổ theo những tâm trạng đó, đó là do bởi tâm chưa được huấn luyện, nó vẫn chưa được khôn ngoan lắm. Và trong khi tâm của chúng ta thực ra là đang lạc vào những tâm trạng khác nhau của nó thì chúng ta thì lại nghĩ rằng tâm của chúng ta đang đau khổ hay tâm của chúng ta đang hạnh phúc.

Vấn đề là cái tâm này của chúng ta thì an bình một cách tự nhiên. Nó đứng yên và tĩnh lặng như một cái lá không bị gió làm cho lay động. Nhưng nếu gió thổi thì nó sẽ đu đưa. Nó đu đưa là bởi vì gió. Với tâm cũng vậy, chính vì bởi các tâm trạng này - bị vướng vào trong những suy nghĩ- làm cho nó giao động. Nếu tâm không bị lạc trong những tâm trạng đó, nó sẽ không giao động. Nếu tâm hiểu được bản chất của suy nghĩ, nó sẽ không động. Đây được gọi là trạng thái tự nhiên của tâm. Và đây là lý do tại sao chúng ta đến đây để thực hành nhằm thấy được tâm ở trạng thái uyên nguyên ban đầu này. Chúng ta nghĩ rằng tâm tự nó thật sự vui sướng hay đau khổ, nhưng thực sự thì tâm không tạo ra bất kỳ sự vui sướng hay đau khổ nào cả. Các suy nghĩ đã đến và đánh lừa tâm và tâm bị vướng vào trong những suy nghĩ đó. Vì vậy chúng ta đến đây để huấn luyện tâm của chúng ta để nó có thể trưởng thành trong trí tuệ, để chúng ta có thể thấy được bản chất thật của những suy nghĩ thay vì chỉ nhắm mắt chạy theo chúng một cách mù quáng.

Tâm thì an bình một cách tự nhiên. Chính vì để hiểu rõ được điều này mà chúng ta cùng ngồi lại với nhau để thực hành công việc khó khăn này – thiền tập.

Tác giả: Ajanh Chah

Theo: Training this Mind - Trích từ A Taste of Freedom

Chuyển ngữ: Supañña Thiện Trí