VÌ SAO CON NGƯỜI SỢ CHẾT??

Phật dạy có năm nguyên nhân khiến con người sợ chết:

1. VÌ LUYẾN ÁI, DÍNH MẮC (Upādāna)

Suốt đời yêu thương vợ con, tài sản, danh vọng, địa vị, thân quyến, cả thân xác này. Đến lúc sắp chết, biết chắc phải buông hết, lòng tiếc nuối, sầu khổ dấy lên. Sợ hãi vì sắp mất tất cả những gì mình gọi là "của tôi", "là tôi".

2. VÌ QUÁ THƯƠNG YÊU THÂN THỂ (Kāya-upādāna)

Xem thân này là quý báu, là chỗ nương tựa vững chắc, lo cho thân hơn lo cho tâm. Khi thân sắp tan hoại, tâm bàng hoàng, hoảng loạn vì mất chỗ bám víu.

3. VÌ ĐÃ LÀM QUÁ NHIỀU ĐIỀU ÁC (Papa-kamma)

Suốt đời tạo nghiệp xấu: sát sinh, trộm cắp, tà dâm, dối trá, hại người... Giờ phút lâm chung, những hình ảnh xấu ác hiện về, tâm hối hận, sợ hãi quả báo khổ đau, địa ngục, đọa lạc.

4. VÌ ĐÃ LÀM QUÁ ÍT ĐIỀU THIỆN (Kusala-kamma alpa)

Đời sống buông lung, ít làm lành, ít bố thí, ít giữ giới, ít tu tập. Khi cận tử, không có phước lành nào để nương tựa, tâm hẫng hụt, trống rỗng, bất an, sợ hãi.

5. VÌ HOÀI NGHI CHÁNH PHÁP (VICIKICCHĀ)

Cả đời không tin nhân quả, không tin thiện ác, không tin kiếp sau, không tin Tam bảo. Giờ phút lâm chung lòng đầy nghi ngờ, bơ vơ, không chỗ nương tựa, không hướng đi, nên sanh sợ hãi.

______

Tóm lại:

Nỗi sợ chết sinh khởi từ:

Tham ái (Ái thủ)

Chấp ngã (Ngã kiến)

Tội lỗi (Ác nghiệp)

Thiếu phước (Thiện nghiệp mỏng)

Vô minh, hoài nghi (Không thấy rõ pháp)

Người buông xả mọi dính mắc, không chấp thân tâm, tịnh hoá nghiệp ác, tích luỹ thiện lành và thành tựu Chánh kiến, người ấy ra đi nhẹ nhàng, an vui, không hối tiếc, không sợ hãi.

St