Sẽ có vô số tình huống xảy ra trong hôn nhân, nhưng có một chìa khóa vàng, một nguyên tắc vàng để tránh xung đột, giữ gìn hạnh phúc là luôn luôn nhận lỗi về mình. Đây là nguyên tắc chính (còn nhiều vấn đề khác nữa, nhưng trước hết đó là nguyên tắc chính). Khi người vợ, người chồng không bao giờ nhận lỗi về mình, gia đình rất dễ rạn nứt.

Những người đã có gia đình hãy nghiệm lại xem trong suốt cuộc sống của mình, bao nhiêu lần mình biết nhận lỗi về mình, bao nhiêu lần mình kết tội người kia? Và ta để ý có phải khi ta kết tội người bạn đời của mình thì càng lúc càng xung đột, rạn nứt, còn khi ta khéo nhận lỗi về mình thì gia đình êm ấm hơn không.

Người tiếp viên trên máy bay, người phục vụ ở các điểm tham quan du lịch luôn miệng nói xin lỗi, nhận lỗi về mình bởi đó là đạo đức, mà cũng là công thức, là chìa khóa để làm đẹp lòng nhau. Không có gì hay bằng khi có lỗi mà biết nhận lỗi.

Tuy nhiên, người ta áp dụng nguyên tắc vàng đó trong kinh doanh, trong dịch vụ, thương mại mà lại quên áp dụng trong hôn nhân. Chứ nếu người vợ hoặc chồng luôn biết nhận lỗi thì gia đình đỡ xung đột hơn rất nhiều. Hai con người còn đầy khuyết điểm mà sống chung với nhau thì làm sao tránh được bất hòa, xung đột, nhưng cái quý là ta phải hạ cái bản ngã của mình xuống để nhận lỗi về mình.

Có điều rất lạ là ngày xưa hôn nhân do cha mẹ sắp đặt nhưng lại rất bền, người ta ít bỏ nhau. Còn bây giờ giới trẻ là “self-service”, tự phục vụ, tự đi tìm nhưng lại bỏ nhau rất nhanh. Tại sao vậy? Vì ngày xưa con cái rất vâng lời cha mẹ, mà khi ngoan ngoãn, thường nép mình trong lời dạy, trong mệnh lệnh của cha mẹ thì bản ngã của trẻ rất nhỏ. Đến khi trưởng thành lấy vợ lấy chồng rồi, những con người bản ngã nhẹ như thế sống với nhau sẽ dễ hòa thuận, ít xung đột nên hôn nhân bền vững.

Còn trong thời đại mới này người ta luôn vẫy vùng đi tìm sự tự do, mà trong cái khát khao đó chứa đầy bản ngã, sự nông nổi. Và những con người bản ngã lớn khi sống với nhau thì không bao giờ tránh khỏi xung đột, đổ vỡ cả. 

Thích Chân Quang