Có câu chuyện như sau: Thời đức Phật còn tại thế, một hôm, có vị đến với Tăng đoàn xin được xuất gia tu tập, nhưng khi thấy giới luật của Tỳ-kheo nhiều quá, vị này sợ không dám tu nữa. Trên đường trở về, gặp đức Phật, Ngài hỏi tại sao? Vị này trả lời: “Bạch đức Thế Tôn, con thấy xuất gia phải giữ nhiều giới luật quá nên con không dám tu”. Đức Phật nói: “Con không cần lo nhiều như vậy, chỉ cần giữ ba nghiệp thân, khẩu, ý cho thanh tịnh là được”. Vị này nghe vậy liền hoan hỷ phát tâm xuất gia.

Thật vậy, tu là sửa đổi ba nghiệp: thân không sát sinh, không trộm cắp, không tà dâm; khẩu không nói dối, không nói lưỡi đôi chiều, không nói lời hung ác, không nói lời ô uế; ý bớt tham, bớt sân, bớt si. Một người tu mà biết sửa đổi ba nghiệp thì thân và tâm mỗi ngày đều trở nên trong sạch hơn, mỗi ngày một tốt đẹp và thân thiện hơn. Ngược lại, nếu không biết sửa đổi, không biết tu cho đúng thì đi chùa cũng chẳng mang lại lợi ích gì cả. Có người cho rằng, tu là đi chùa tụng kinh, lạy Phật, trì chú,... cho thật nhiều. Nhưng nếu đi chùa rất lâu, tụng kinh rất giỏi, niệm Phật rất nhiều,... mà khi đụng chuyện vẫn còn nguyên tham, sân, si, vậy thì chưa phải là tu.

Ngồi tụng kinh, niệm Phật thì dễ, nhưng để thay đổi được một thói hư tật xấu, thay đổi tập khí lâu đời thì không phải là điều dễ dàng. Có Phật tử nói với tôi: “Thầy ơi, sao tính con nóng quá, đụng chuyện gì cũng chịu không nổi?”. Tôi trả lời: “Nếu sân mà không biết mình sân thì rất nguy hiểm, còn sân mà biết sân là quý vị đã có tiến bộ rồi”. Nhiều người thắc mắc tại sao mình hay nóng giận, nhưng thật ra, quý thầy cũng vậy chứ không riêng gì quý vị đâu. Bởi chúng ta đều là người phàm, chưa phải là thánh, cho nên ai cũng còn tham, sân, si, ai cũng phải tu hết.