Tiến sĩ Paparedos – nhân vật chính của buổi nói chuyện – giơ tay lên đề nghị mọi người yên lặng, rồi đưa mắt nhìn người vừa mới đặt câu hỏi, như hiểu rằng vấn đề vừa được đưa ra là rất thú vị và nghiêm túc.

– Tôi sẽ trả lời câu hỏi của anh ngay bây giờ.

Tiến sĩ cúi xuống mở túi xách, lấy từ ngăn ví ra một miếng gương nhỏ, cỡ bằng nắm tay, và kể:

Trong chiến tranh, khi tôi còn nhỏ, gia đình tôi rất nghèo và sống tại một ngôi làng hẻo lánh. Một ngày kia, tôi nhặt được những mảnh vỡ từ chiếc gương xe quân đội Đức nằm sót lại bên đường. Tôi đã cố gắng tìm tất cả những mảnh vỡ và xếp chúng lại với nhau, nhưng thật là khó.

Thế là tôi giữ lại mảnh to nhất. Tôi lấy đá mài mảnh gương cho tròn trịa, dùng làm đồ chơi, và thích thú phát hiện ra là tôi có thể phản chiếu ánh sáng vào những nơi tối tăm mà mặt trời không rọi tới được, ví dụ như hang sâu, khe đá hay những hốc tối tăm. Tôi rất thích trò chơi này.

Tôi đã giữ mảnh gương nhỏ ấy bên mình suốt những chặng đường rày đây mai đó. Tôi đã dành hết thời gian rỗi rảnh để tiếp tục trò chơi ấy. Đến khi trưởng thành, tôi mới hiểu ra rằng đấy không chỉ đơn thuần là một trò chơi trẻ con, mà còn là một phép ẩn dụ về những gì tôi nên cảm nhận và thực hiện trong cuộc đời.

Tôi nhận ra rằng tôi không phải là ánh sáng, mà cũng chẳng phải là nguồn sáng nào hết. Nhưng niềm tin vào sự thật, lòng trắc ẩn, sự cảm thông, tinh thần vượt lên cuộc sống mà tôi nhận thức được chính là những nguồn sáng, chúng sẽ chiếu đến những góc tối khi nào tôi định tâm soi rọi đến.

Tôi chỉ là một mẩu vụn của tấm gương mà tôi chẳng thể nào biết được hình dạng của tôi. Thế nhưng với những gì tôi có được trong tâm hồn, tôi hy vọng sẽ soi rọi ánh sáng đến những nơi tối tăm xung quanh tôi, đến những khoảng tối trong trái tim và tâm hồn con người, và biết đâu tôi có thể thay đổi điều gì đó ở họ. Có lẽ những người khác cũng thấy được điều đó và cũng sẽ làm như vậy. Tôi đã sống như vậy, và đấy là ý nghĩa cuộc đời tôi.

Tất cả mọi người im lặng, không một tiếng động, không cả một tiếng vỗ tay – những gì Paparedos vừa nói hoàn toàn không nằm trong mong chờ của mọi người với một người nổi tiếng, uyên thâm như Paparedos. Nhưng mọi người hướng về ông với ánh mắt sáng lên của sự bừng tỉnh – như những tấm gương – mà những lời tâm sự giản dị, sâu sắc của ông chính là nguồn sáng chiếu rọi vào.