Có rất nhiều người có những nỗi đau rất lớn và họ không biết làm thế nào để vượt qua. Có nhiều người nếm trải đau khổ khi tuổi đời còn rất trẻ. Vậy tại sao trường học không dạy những người trẻ cách kiểm soát đau khổ? Nếu một học sinh cảm thấy bất hạnh, em không thể tập trung và không thể học. Sự đau khổ của một người sẽ ảnh hưởng đến nhiều người khác. Càng hiểu về nghệ thuật xử lý đau khổ, thế giới sẽ càng ít đau khổ.

Chánh niệm là cách tốt nhất để đối diện với đau khổ mà không bị nó vùi lấp trong đó. Chánh niệm là sống trong giây phút hiện tại, để biết những gì đang xảy ra ngay ở đây và bây giờ. Ví dụ, khi ta nâng hai cánh tay lên, chúng ta ý thức rằng chúng ta đang nâng cánh tay lên. Tâm trí của chúng ta đang nghĩ về việc nâng cánh tay. Chúng ta không nghĩ về quá khứ hay tương lai, vì việc nâng cánh tay lên là những gì đang xảy ra trong giây phút hiện tại.

Ý thức có nghĩa là nhận biết, biết những gì đang xảy ra trong giây phút hiện tại. Nâng cánh tay lên và chúng ta ý thức rõ điều gì đang xảy ra - đó là chánh niệm, chánh niệm về hành động của mình. Khi hít vào và ý thức rõ chúng ta đang hít vào, đó là chánh niệm. Khi bước một bước và chúng ta biết rõ rằng đang bước đi, chúng ta đang chánh niệm, quán sát các bước chân. Khi chánh niệm thì phải luôn luôn chánh niệm về một vật, một đối tượng nào đó. Đó là năng lực giúp chúng ta biết nhận thức được những gì đang xảy ra ngay bây giờ và tại đây, trong chính cơ thể, cảm xúc, cảm nhận của chúng ta, và xung quanh chúng ta.

Với sự chánh niệm như vậy, bạn có thể nhận ra sự hiện diện của đau khổ trong lòng bạn và trên thế giới. Và cũng với năng lực đó, bạn nhẹ nhàng chấp nhận đau khổ. Bằng cách quán sát từng hơi thở, bạn tạo ra năng lượng chánh niệm, vì vậy bạn có thể tiếp tục vỗ về sự đau khổ. Các thiền sinh của chánh niệm có thể giúp đỡ và hỗ trợ lẫn nhau trong việc nhận ra, vỗ về và chuyển hoá khổ đau. Với chánh niệm, chúng ta không còn sợ đau khổ. Chúng ta thậm chí có thể đi xa hơn nữa, sử dụng khổ đau để tạo sự thông hiểu và lòng từ bi, chữa lành vết thương lòng cho chính mình cũng như chữa lành và giúp người khác hạnh phúc.

Trích 5 Phương Pháp Nuôi Dưỡng Hạnh Phúc - Thích Nhất Hạnh