Một chiều nọ, họ nướng thịt kỳ đà và để dành một phần cho nhà ẩn tu. Thầy tu nọ ngửi mùi thịt thơm phức bèn hỏi:

- Thịt gì đấy?

- Thịt kỳ đà.

Hôm sau, thầy khất thực được một mớ bơ, sữa đông và tiêu đem về cất trong lều cỏ. Gần lều thầy, có một cái đồi, một con kỳ đà chúa ở đấy. Nó thường viếng thầy và rất kính trọng thầy. Nhưng hôm ấy thầy muốn giết con kỳ đà nọ, bèn giấu một cây gậy trong áo, đến gần đồi cát và giả vờ ngủ. Khi con kỳ đà rời hang, đến gần chỗ thầy, thấy vẻ nằm đặc biệt khác thường, nó nghĩ thầm: "Hôm nay Sư phụ có vẻ làm sao ấy, ta không thích", và nó quay đầu bò trở về lại. Thầy tu thấy kỳ đà bò lui bèn ném cây gậy theo định giết, nhưng cây gậy rơi không trúng. Con kỳ đà lật đật nhảy vào hang, ngóc đầu ra nói:

- Tưởng thầy tu chân thật,

    Muốn gần, tôi đến nhanh,

    Gậy cầm, thầy toan giết,

    Lộ chân tướng giả danh.

    Kẻ ngu có ích gì,

    Bện tóc với da dê,

    Nội tâm toàn phiền não,

    Ngoài mặt đánh bóng suông.

Nhà tu còn muốn dùng các thứ vật thực để dụ kỳ đà:

- Kỳ đà, mau quay lại!

  Ðến nếm món cháo này.

  Muối, tiêu, dầu ta có,

  Muốn gì sẽ được ngay.

Kỳ đà đáp:

- Càng nghe thầy nói, tôi càng muốn chạy xa.

Và kỳ đà nói kệ:

Thật đúng khi tôi chọn,

Chỗ ẩn tít trên đồi,

Thầy cho dầu, tiêu, muối,

Với tôi, chúng ích gì!

Rồi nó nói tiếp:

- Rất tiếc khi trước tôi lầm tưởng thầy là nhà ẩn tu, nhưng khi thầy cầm gậy giết tôi, lớp áo đạo đức đã rơi xuống. Hỡi người vô tri, có ích gì khi thắt tóc bím. Có ích gì khi mặc áo da dê mà đầy những móng vuốt? Bên trong là dục vọng, bên ngoài lại điểm tô.

Ðức Phật kết luận:

- Nhà ẩn tu ấy là người Bà-la-môn hiện nay, còn kỳ đà chúa là Ta.

Ngài nói kệ:

(394) Kẻ ngu có ích gì,

        Bện tóc với da dê,

        Nội tâm toàn phiền não,

        Ngoài mặt đánh bóng suông.

Theo Thường Chiếu