Tất cả những nghiệp ân oán, oan gia đều do thương ghét mà ra, bởi vì thương là sự biểu lộ của tâm tham, và ghét là sự biểu lộ của tâm sân. Do đó, thương ghét càng nhiều thì tham, sân càng tăng và đó là nguyên nhân dẫn đến đau khổ và bất an.

Thiền sư Linh Huấn lúc tham học ở chùa Quy Tông – Đồ Sơn. Một hôm, khởi niệm xuống núi, sư đến từ giã Quy Tông. Quy Tông hỏi:

Đừng đánh giá quá cao những gì bạn đã nhận được, cũng như không ghen tị với người khác. Ai ghen tị với người khác sẽ không có được sự bình an.

Một thời Phật ở nước Xá-vệ, rừng Kỳ-đà, vườn Cấp Cô Ðộc.

Con người ai cũng đều có cái tốt, cho đến tên ăn trộm cũng có cái tốt nên không thể nói là hoàn toàn xấu. Thí dụ tại sao người đó phải đi lén lút ăn trộm tài vật của người? Họ vẫn biết ăn trộm là điều xấu, vì xấu cho nên phải lén lút, đã biết điều xấu tức là còn có chủng tử tốt. Nhưng vì nghiệp nặng che mờ, mất tự chủ, khiến dẫn đi trộm đồ vật của người. Giống như người uống rượu say mất sáng suốt, mất tự chủ nên dễ tạo tội ác.

Con người chúng ta hình như luôn luôn thấy mình bị trói buộc, và cuộc sống càng nhiều trói buộc thì càng chật chội hơn. Chúng ta bị trói buộc; điều đó nếu chú ý một chút, chúng ta sẽ thấy ngay. Như đang đi chơi, thư giãn với thiên nhiên, không muốn nghĩ đến điều gì, nhưng ý nghĩ cứ bật lên; đối tượng nào đó, sự vật nào đó cứ hiện lên như một ám ảnh. Không muốn nghĩ đến mà nó cứ đến, đối tượng đó đã trói buộc tâm chúng ta.

Sách Hậu Hán Thư có ghi chép rằng:

Chuyện kể lại rằng có một vị Tăng hỏi Thiền Sư Huệ Thanh ở Ba Tiêu:

Tại Phúc Kiến có người tên Tào Thuấn Thông, nhận lời đến dạy học cho nhà họ Trịnh ở Đinh Châu. Thầy giáo họ Tào nghiêm cẩn thọ trì thập trai (ăn chay mỗi tháng 10 ngày), đối với hết thảy các loại cá thịt tươi sống đều từ bỏ không ăn, vì sợ chủ nhà có thể vì mình mà giết hại. Nếu trong mâm ăn bày ra các thứ thực phẩm chế biến sẵn như thịt khô, cá ướp muối… thì ông vui vẻ dùng trước khi về.

Có người bàn về việc nên ăn chay hay ăn mặn mới phải? Chúng tôi chỉ dẫn điều cơ bản đức Phật dạy đối với mọi thứ hấp dẫn trong đời. Ngài nói, người tu hành nên biết vị ngọt và sự nguy hiểm của ngũ dục để xa lìa, không dính mắc, trói buộc; để không bị khổ đau. Như người vì thèm liếm một chút đường dính trên dao bén mà phải bị cái họa đứt lưỡi. Như con dê thèm mật ngọt, bị người rải mật dẫn dụ vào chuồng và bắt giết.

Theo lời Phật dạy về cách có được may mắn đó là phải tích đức, hành thiện tức là nó nằm ngay ở hành động của chính ta. Điều quan trọng mà ta cần hỏi đó là: Ta có thực sự muốn có may mắn hay không. Vì một khi đã thực lòng mong muốn, nó không còn là suy nghĩ nhất thời nữa, bằng sự quyết tâm của mình, dù trải qua khó khăn, trở ngại, cuối cùng ta sẽ đạt được điều mình muốn.