Khi nhìn trẻ con khóc lóc cố đòi cho bằng được những vật ngoài khả năng sở hữu của cha mẹ nó, người lớn chúng ta hay mỉm cười cảm thông độ lượng. Chỉ có trẻ con mới cố đòi những vật “không thể được”. Khi nào lớn khôn các cháu sẽ hiểu.

Câu chuyện xảy ra khi đức Thế Tôn ở Kỳ Viên, liên hệ đến Tôn giả Padhànakammika Tissa.

Con người bị xáo trộn, không phải do sự vật, mà do những thành kiến về sự vật mà con người tự tạo. Như cái chết chẳng hạn, tự nó không phải là cái gì ghê gớm. Kinh hoàng chỉ ở trong tâm. Nói nhiều đến chơn lý về sự đau khổ có vẻ như gây bịnh trong tâm người không thể đối phó với những diễn tiến của đời sống, nhưng nó giúp ta thọc thủng cái “bong bóng ảo tưởng” của hạnh phúc.

Đạo đức Phật giáo góp phần không nhỏ cho việc giáo dục những tính xấu cố hữu của loài người, nhất là tham lam một thứ luôn được ngủ ngầm trong tâm mà không loại trừ bất cứ một ai, và bùng phát bất cứ lúc nào, nếu không được lương tâm và đạo đức cá nhân kịp thời kiềm chế và ngăn chặn!

Ngày nay Trái Đất đang bị tàn phá nặng nề trên nhiều phương diện phần lớn do con người gây ra: hàng trăm ngàn hecta đất bị sa mạc hóa do chăn nuôi, do chất hóa học dùng trong nông nghiệp, công nghiệp, chiến tranh, do thiên tai vv[1]; rừng bị thu hẹp do khai hoang bừa bãi[2]; nguồn nước mặt, nước ngầm, ao hồ, sông nước, đại dương bị ô nhiễm do chất thải của con người, của công nông nghiệp[3]; Trái Đất đang nóng dần lên do khí hiệu ứng nhà kính tăng quá mức tự nhiên vì lạm dụng quá nhiều nhiên liệu hóa thạch, tiêu thụ năng lượng tự nhiên quá mức[4]; tầng Ozone, tấm khiên bảo vệ Trái Đất bị suy yếu chủ yếu do nhiều hợp chất hóa học flo hóa (nhất là CFCs) gây ra.[5] và vv. Những vấn đề này được nhiều nhà khoa học, những tổ chức hoạt động bảo vệ môi trường, một số chính phủ ở những nước phát triển quan tâm và ra sức cùng nhau đưa ra những cách thức bảo vệ hành tinh của chúng ta.

Cuộc đời không phải lúc nào cũng đầy khó khăn và bất hạnh, điều quan trọng nhất chính là suy nghĩ của bạn, thay đổi suy nghĩ thì sẽ thay đổi được cuộc đời. Ba triết lý sau của đạo Phật sẽ giúp bạn có cái nhìn thoáng và nhẹ nhàng hơn về cuộc đời.

Tuy nhiên trong cuộc đời tương đối vẫn có cái tuyệt đối mà ít ai biết đến.

Trên bàn viết của tôi có tấm hình bức tranh của thiền sư Hakuin, vẽ một con khỉ tay nắm cành cây và một tay vói xuống ao vớt mặt trăng trên nước. Trên bức tranh, thiền sư Hakuin có viết bốn câu kệ,

Nếu bạn có thể chăm lo công việc riêng của mình mà không xen vào việc người khác mỗi khi không cần thiết thì quả thật là tốt đẹp. Sau đây là lời khuyên của Đức Phật:

Ánh nắng gay gắt của mùa Hè tháng Tư năm nay vẫn không làm nản chí các độc giả thường xuyên đến Thư viện Phật giáo đọc sách. Họ vẫn ngồi yên lặng nhìn chăm chú trên từng trang giấy mực.

Người thủy thủ biển khi lênh đênh trên biển cả mênh mông, điều họ mong mỏi nhất là ngọn Hải đăng báo hiệu đất liền. Ngọn Hải đăng như một cột mốc xác định phương hướng trên biển u tối, chất chứa đầy những nguy hiểm đang rình rập. Nó mang lại hy vọng cho người thủy thủ, rằng đi theo ánh sáng ấy sẽ đến được bến bờ của sự bình yên, của tình yêu thương vô hạn từ gia đình, bạn bè quyến thuộc.

Ở đời người ta thường cho hạnh phúc là có được cái này, cái kia: Có nhà lầu, xe hơi, có vợ đẹp, con ngoan, có tài sản, quyền thế, v.v... Khi chưa có thì muốn có, làm đủ mọi cách để cho có. Có rồi thì sợ mất hoặc xem thường rồi lại muốn có cái khác. Nếu không được thì buồn phiền, bất mãn, khổ sở.

Nếu như ta để cho chúng được như chúng đang là, as-is, buông bớt đi những phân biện của mình, thì tuệ giác sẽ tự nhiên biểu hiện.

Khi một loại cây ăn quả ra hoa, một làn gió lay động sẽ làm hoa rụng xuống đất. Số hoa còn lại trên cây sẽ phát triển thành quả non. Một làn gió lại thổi qua và một số quả non lại rụng! Số còn lại trên cây tiếp tục chín dần và rơi rụng dần cho đến khi quả chín muồi; chúng sẽ chờ để được hái xuống hoặc rụng xuống.

Quá trình cân bằng tự nhiên duy trì sự sống bị phá vỡ khi có sự can thiệp bất cẩn của con người vào thiên thiên. Những hoạt động của con người như khai thác quá nhiều nhiên liệu hóa thạch, nông nghiệp hiện đại như chăn nuôi, dùng thuốc hóa học, trừ sâu, diệt cỏ, khai thác rừng bừa bãi, các ngành công nghiệp nặng, ngành vận tải, vv… làm gia tăng đáng kể lượng khí gây hiệu ứng nhà kính, tạo thành một ‘tấm kính lớn’ phản chiếu ngược lại đốt nóng Trái đất của chúng ta, tận diệt “Đất Mẹ”.